Helicobacter pylori jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych patogenów. Nosicielami H.pylori mogą być zarówno dorośli, jak i dzieci. Ta bakteria bytująca w wyściółce żołądka (zwykle w jego końcowych fragmentach, odźwierniku) jest odpowiedzialna za około 80% przypadków wrzodów żołądka i dwunastnicy. Ponadto jest czynnikiem zwiększającym ryzyko gruczolakoraka żołądka. Jakie badanie wykrywa H. pylori? Czy zakażenie H.pylori można wyleczyć? 

Helicobacter pylori to Gram-ujemna bakteria o spiralnym kształcie i charakterystycznych witkach. Dzięki tym witkom bakterie mogą poruszać się w środowiskach płynnych, np. wewnątrz żołądka, i wnikać do błon śluzowych.

Czy Helicobacter pylori może zarażać ludzi?

Baterie są zwykle przenoszone z osoby na osobę, najczęściej drogą ustno-oralną i ustno-kałową. Inną drogą zakażenia jest zanieczyszczona żywność – H. pylori może przetrwać przez krótki czas nawet w lodówce. Profilaktyka H. pylori polega na właściwej higienie – bezwzględnie należy pamiętać o myciu rąk, zwłaszcza po skorzystaniu z toalety i przed dotknięciem jedzenia oraz dokładnym myciu warzyw i owoców.

Jakie są objawy zakażenia Helicobacter pylori?

Nawet 40-60% Polaków jest zakażonych Helicobacter pylori, ale tylko co 1 na 10 ma objawy infekcji. Typowe objawy zakażenia Helicobacter pylori to:

• zgaga,
• refluks i odbijanie,
• wzdęcia,
• niestrawność,
• nudności i wymioty,
• bóle brzucha, często umiejscowione w nadbrzuszu,
• biegunka,
• brak apetytu i chudnięcie,
• gorączka występuje rzadko

Rzadziej obserwujemy nieklasyczne objawy zakażenia takie, jak:

• nieprzyjemny zapach z ust,
• gorzki posmak w ustach,
• zmiany skórne.

Jakie badania są potrzebne w kierunku Helicobacter pylori?

Zakażenie H. pylori możemy potwierdzić za pomocą kilku równych badań, jednak najczęściej lekarz zleca badanie z krwi lub z próbki kału.

Badania krwi na H. pylori

Badanie krwi w celu identyfikacji przeciwciał specyficznych dla H. pylori (przeciwciała anty-H. pylori). Przeciwciała są wynikiem humoralnej odpowiedzi układu odpornościowego na ekspozycję na patogen. Jeśli pacjent ma infekcję H. pylori, będziemy w stanie wykryć w jego krwi typowe wczesne przeciwciała IgA i/lub IgM. U zakażonych, ale wyleczonych pacjentów stwierdzamy obecność przeciwciał IgG przy braku przeciwciał IgA i IgM.

Helicobacter pylori p/c IgA (ilościowo)

Helicobacter pylori p/c IgG (ilościowo)

Helicobacter pylori p/c IgM (ilościowo)

Badanie kału na H.pylori

Badanie kału met. Clia jest rekomendowane przy podejrzeniu zakażenia, także u dzieci, ze względu na swoją nieinwazyjność oraz wysoką swoistość kliniczną[1] 98,6% i czułość kliniczna[2] na poziomie 95,5%.

Test oddechowy na H. pylori

Kolejnym nieinwazyjnym testem diagnostycznym jest test oddechowy, który wykrywa produkt aktywności ureazy bakteryjnej po doustnym podaniu roztworu zawierającego mocznik znakowany.

Badanie histologiczne skrawków błony śluzowej

W diagnostyce zakażenia H. Pylori wykorzystuje się również test ureazowy, który wykrywa działanie ureazy – enzymu, który ta bakteria wykorzystuje do funkcjonowania w kwaśnym środowisku jakim jest żołądek.

Inne badania inwazyjne to endoskopia i biopsja.

Jak leczy się Helicobacter pylori?

Obecnie dostępnych jest kilka schematów leczenia H. pylori. Każdy wymaga od pacjentów przyjmowania kombinacji antybiotyków, zwykle przez 10-14 dni. Po tym czasie powinna być poprawa.

Jeśli objawy utrzymują się po zakończeniu leczenia, po około 1 miesiącu pacjent powinien wykonać badanie kontrolne stolca w celu wykrycia obecności H. pylori.

Czy zakażenie bakterią H. pylori może się powtórzyć?

U 1% wyleczonych pacjentów w ciągu roku dojdzie do ponownego zakażenie H. pylori.

^[1] Zdolność testu do prawidłowego wykluczenia osób bez zakażenia tym konkretnym patogenem.

^[2] Zdolność testu do prawidłowej identyfikacji pacjentów z zakażeniem tym konkretnym patogenem.