C1 inhibitor to białko osocza należące do grupy inhibitorów proteaz serynowych, odgrywające kluczową rolę w regulacji układu dopełniacza, krzepnięcia krwi oraz fibrynolizy. Oznaczenie jego s...

C1 inhibitor (stężenie), C1

Nazwy oficjalne i zwyczajowe badania:

C1 inhibitor to białko osocza należące do grupy inhibitorów proteaz serynowych, odgrywające kluczową rolę w regulacji układu dopełniacza, krzepnięcia krwi oraz fibrynolizy. Oznaczenie jego stężenia we krwi jest istotne w diagnostyce obrzęku naczynioruchowego oraz ocenie funkcjonowania układu odpornościowego.

Znaczenie badania

Pomiar stężenia C1 inhibitora pozwala na:

• Rozpoznanie wrodzonych i nabytych niedoborów C1 inhibitora – niedobory wrodzone są spowodowane mutacjami genetycznymi. Nabyte obserwuje się w chorobach rozrostowych, autoimmunologicznych i tkanki łącznej. Niedobory mogą prowadzić do obrzęku naczynioruchowego, charakteryzującego się nagłymi obrzękami skóry, błon śluzowych oraz narządów wewnętrznych.
• Monitorowanie przebiegu chorób autoimmunologicznych i rozrostowych – zmiany stężenia C1 inhibitora mogą towarzyszyć schorzeniom takim jak toczeń rumieniowaty układowy czy chłoniaki.
• Ocenę aktywności układu dopełniacza – C1 inhibitor hamuje aktywację klasycznej drogi dopełniacza, a jego niedobór może prowadzić do nadmiernej aktywacji tego układu, a także układu krzepnięcia i fibrynolizy.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie stężenia C1 inhibitora zaleca się w przypadku:

• Nawracających obrzęków naczynioruchowych – szczególnie gdy występują bez wyraźnej przyczyny i nie towarzyszy im pokrzywka.
• Podejrzenia wrodzonego obrzęku naczynioruchowego (HAE) – zwłaszcza gdy objawy pojawiają się w dzieciństwie lub okresie dojrzewania.
• Chorób autoimmunologicznych i nowotworowych – w celu oceny ewentualnych zaburzeń układu dopełniacza.
• Przewlekłych stanów zapalnych – gdzie zmiany stężenia C1 inhibitora mogą wpływać na przebieg choroby.

Jak przygotować się do badania?

Badanie wykonywane jest w próbce krwi żylnej. Aby uzyskać miarodajne wyniki, zaleca się:

• Pozostań na czczo – powstrzymaj się od jedzenia przez co najmniej 8 godzin przed pobraniem krwi.
• Unikaj intensywnego wysiłku fizycznego – na 24 godziny przed badaniem.
• Poinformuj personel medyczny o przyjmowanych lekach – niektóre preparaty mogą wpływać na poziom C1 inhibitora.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Obniżone stężenie C1 inhibitora – może wskazywać na wrodzony lub nabyty niedobór tego białka, prowadzący do obrzęku naczynioruchowego.

Podwyższone stężenie C1 inhibitora – obserwowane w stanach zapalnych, jako że jest to białko ostrej fazy.

Interpretacja wyników powinna być przeprowadzona przez lekarza w kontekście objawów klinicznych oraz wyników innych badań diagnostycznych. Regularne monitorowanie stężenia C1 inhibitora jest kluczowe w ocenie ryzyka i zarządzaniu obrzękiem naczynioruchowym oraz innymi schorzeniami związanymi z układem dopełniacza.

16 dni roboczych

Biochemia