Transferyna to białko, które odgrywa kluczową rolę w transporcie żelaza we krwi. Jest to niezwykle istotne badanie, szczególnie przy ocenie stanów związanych z gospodarką żelaza, takich jak ...
Nazwa badania
Transferyna
Opis badania
Transferyna to białko, które odgrywa kluczową rolę w transporcie żelaza we krwi. Jest to niezwykle istotne badanie, szczególnie przy ocenie stanów związanych z gospodarką żelaza, takich jak niedobór żelaza, anemia lub przeciwnie – nadmiar żelaza. Dzięki transferynie żelazo może być transportowane do tkanek, gdzie jest potrzebne do produkcji hemoglobiny, a także magazynowane w wątrobie i innych narządach. Badanie transferyny często łączy się z analizą poziomu ferrytyny, żelaza oraz z morfologią krwi obwodowej. Stężenie transferyny jest bardziej stabilne niż stężenie żelaza. W połączeniu z oznaczeniem stężenia ferrytyny obrazuje rzeczywisty stan gospodarki żelaza.
Znaczenie badania poziomu Transferyny
Transferyna jest ważnym wskaźnikiem diagnostycznym, ponieważ jej poziom może świadczyć o problemach związanych z przyswajaniem żelaza lub o nadmiarze tego pierwiastka w organizmie. Badanie to jest przydatne m.in. w diagnozowaniu:
- anemii z niedoboru żelaza – poziom transferyny jest wtedy często podwyższony, co wskazuje, że organizm próbuje efektywniej transportować niewielkie ilości dostępnego żelaza;
- stanów zapalnych i chorób przewlekłych – niski poziom transferyny może pojawić się w przebiegu chorób zapalnych, przewlekłych infekcji oraz nowotworów (tzw. ujemne białko ostrej fazy);
- hemochromatozy – choroba genetyczna, która prowadzi do nadmiernego gromadzenia się żelaza w tkankach, co może uszkodzić wątrobę, serce i inne narządy.
Dzięki badaniu transferyny można również oszacować tzw. TIBC (całkowitą zdolność wiązania żelaza), co dodatkowo pozwala zrozumieć, ile żelaza organizm jest w stanie zmagazynować i przetransportować.
Kiedy warto wykonać badanie?
Badanie transferyny zaleca się wykonać w sytuacjach, gdy pojawiają się objawy mogące świadczyć o zaburzeniach gospodarki żelazowej, takie jak:
- chroniczne zmęczenie i osłabienie,
- bladość skóry,
- problemy z koncentracją,
- częste infekcje lub stany zapalne,
- bóle stawów czy brzucha w przypadku podejrzenia hemochromatozy.
Badanie transferyny warto również przeprowadzić u osób z już rozpoznanymi chorobami przewlekłymi, które mogą wpływać na poziom żelaza, np. chorobami zapalnymi, niewydolnością nerek, a także u kobiet w ciąży, gdzie niedobór żelaza jest częstym problemem.
Jak przygotować się do badania?
Do badania transferyny najlepiej przystąpić na czczo, czyli minimum 8-12 godzin po ostatnim posiłku. Warto również poinformować personel medyczny o przyjmowanych lekach i suplementach, ponieważ niektóre z nich, zwłaszcza te zawierające żelazo, mogą wpłynąć na wyniki badania.
Odchylenia od wartości referencyjnych
Normy transferyny mogą się różnić w zależności od laboratorium, ale zazwyczaj oscylują w przedziale:
- Kobiety: 2,0–3,6 g/L,
- Mężczyźni: 2,1–3,8 g/L.
Podwyższony poziom transferyny najczęściej wskazuje na niedobór żelaza – organizm produkuje więcej tego białka, aby efektywniej wiązać i transportować dostępne żelazo. Występuje także u kobiet w ciąży oraz u kobiet stosujących doustne środki antykoncepcyjne.
Niski poziom transferyny może wystąpić w przypadku chorób przewlekłych, stanów zapalnych, schorzeń wątroby, hemochromatozy oraz przy niedożywieniu.
Badanie transferyny jest pomocne w pełnej ocenie stanu zdrowia i skuteczności terapii żelazem, pozwalając na bardziej precyzyjne monitorowanie ewentualnych niedoborów lub nadmiarów tego pierwiastka w organizmie.
Czas oczekiwania na wynik
1 dzień roboczy.
Grupa badań
Biochemia
Wyniki (jednostki)
Wynik ilościowy.