Posiew mykologiczny to badanie laboratoryjne mające na celu wykrycie obecności grzybów w próbkach biologicznych, takich jak skóra, paznokcie, włosy, krew, mocz czy wymazy z błon śluzowych. Jes...

Posiew mykologiczny

Posiew mykologiczny to badanie laboratoryjne mające na celu wykrycie obecności grzybów w próbkach biologicznych, takich jak skóra, paznokcie, włosy, krew, mocz czy wymazy z błon śluzowych. Jest to kluczowe narzędzie diagnostyczne w rozpoznawaniu zakażeń grzybiczych, które mogą dotyczyć zarówno powierzchownych, jak i głębokich tkanek.

Znaczenie badania

Grzybice to infekcje wywołane przez różne gatunki grzybów, takie jak Candida, Aspergillus, czy dermatofity. Posiew mykologiczny pozwala:

• Zidentyfikować rodzaj grzyba, który jest przyczyną zakażenia.
• Oceniać wrażliwość patogenu na leki przeciwgrzybicze, co umożliwia dobór skutecznego leczenia.
• Wykluczyć inne przyczyny objawów, takich jak infekcje bakteryjne czy wirusowe.

Badanie to jest niezwykle przydatne w diagnostyce zarówno grzybic powierzchownych (np. paznokci, skóry), jak i grzybic głębokich, które mogą stanowić zagrożenie dla życia, zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością.

Kiedy warto wykonać badanie?

Posiew mykologiczny zaleca się w następujących przypadkach:

• Długotrwałe i nawracające objawy grzybicy skóry, paznokci, włosów lub błon śluzowych (np. białe naloty w jamie ustnej, zmiany skórne, łamliwe paznokcie).
• Podejrzenie grzybicy układowej, szczególnie u osób z osłabionym układem odpornościowym.
• Wystąpienie zmian skórnych lub błon śluzowych po przyjmowaniu antybiotyków czy sterydów.
• Nawracające infekcje dróg moczowych lub płciowych, które mogą być wywołane przez grzyby z rodzaju Candida.
• Diagnostyka stanów zapalnych oczu, uszu lub zatok o niewyjaśnionej etiologii.

Jak przygotować się do badania?

Przygotowanie do posiewu mykologicznego zależy od miejsca pobrania próbki. Ogólne zalecenia obejmują:

• Unikaj stosowania leków przeciwgrzybiczych (zarówno miejscowych, jak i doustnych) na kilka dni przed badaniem, chyba że lekarz zaleci inaczej.
• Nie maluj paznokci i nie stosuj kosmetyków na skórę lub włosy (np. kremów, lakierów) w dniu badania.
• W przypadku wymazów z jamy ustnej, powstrzymaj się od jedzenia, picia, mycia zębów i żucia gumy przez co najmniej 3 godziny przed badaniem.
• Przy badaniu moczu – oddaj pierwszą poranną próbkę.

Lekarz lub personel laboratoryjny poinformuje o szczegółowych wymaganiach w zależności od lokalizacji badania.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Wynik dodatni – świadczy o obecności grzybów i wskazuje ich rodzaj oraz, w razie potrzeby, wrażliwość na leki przeciwgrzybicze.

Wynik ujemny – oznacza brak wzrostu grzybów na pożywkach w określonym czasie inkubacji, co najczęściej wyklucza grzybicę.

Należy pamiętać, że w przypadku głębokich zakażeń wynik ujemny nie zawsze wyklucza obecność infekcji – konieczna może być dalsza diagnostyka lub pobranie próbki z innego miejsca.

Posiew mykologiczny jest niezwykle precyzyjnym narzędziem diagnostycznym, które pomaga zarówno w rozpoznaniu, jak i w doborze odpowiedniego leczenia zakażeń grzybiczych.

Czas oczekiwania na wynik

Posiew: kału, nasienia, moczu, wymaz: z jamy ustnej, z gardła, z odbytu, z rany, z wału okołopaznokciowego, z pochwy - od 5 do 7 dni
Posiew plwociny oraz wymaz: z ucha, z oka - od 5 do 10 dni
Badanie mykologiczne płytki paznokciowej ręki i stopy, ze skóry gładkiej, skóry owłosionej głowy, skóry rąk i stóp - 21 dni

21 dni roboczych

Mikrobiologia