Posiew plwociny mykologiczny to badanie mikrobiologiczne, które pozwala wykryć obecność grzybów w wydzielinie z dróg oddechowych. Jest szczególnie przydatne w diagnostyce zakażeń grzybiczych ...

Posiew plwociny mykologiczny

Posiew plwociny mykologiczny to badanie mikrobiologiczne, które pozwala wykryć obecność grzybów w wydzielinie z dróg oddechowych. Jest szczególnie przydatne w diagnostyce zakażeń grzybiczych układu oddechowego, które mogą być wywoływane przez takie patogeny jak Candida, Aspergillus czy Cryptococcus. Badanie to ma kluczowe znaczenie u osób z przewlekłymi chorobami układu oddechowego oraz osłabionym układem odpornościowym.

Znaczenie badania

Badanie posiewu plwociny na obecność grzybów odgrywa ważną rolę w diagnostyce:

• Zakażeń grzybiczych dróg oddechowych: takich jak aspergiloza płucna, kandydoza czy kryptokokoza.
• Monitorowania przewlekłych chorób płuc: w tym u pacjentów z mukowiscydozą, astmą lub przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP), gdzie ryzyko zakażeń grzybiczych jest zwiększone.
• Zakażeń oportunistycznych: u pacjentów z osłabionym układem odpornościowym, np. w przebiegu AIDS, po przeszczepach narządów lub podczas chemioterapii.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie posiewu plwociny mykologicznego zaleca się w przypadku:

• Przedłużającego się kaszlu: zwłaszcza jeśli towarzyszy mu odkrztuszanie plwociny, której wygląd może sugerować infekcję.
• Podejrzenia grzybiczych zakażeń płuc: szczególnie u osób z immunosupresją lub leczonych antybiotykami o szerokim spektrum działania.
• Objawów infekcji dolnych dróg oddechowych: takich jak duszności, ból w klatce piersiowej, gorączka czy osłabienie.
• Nawracających infekcji układu oddechowego: u pacjentów z chorobami przewlekłymi płuc, np. astmą lub POChP.

Jak przygotować się do badania?

Aby wynik badania był miarodajny, należy prawidłowo przygotować się do pobrania plwociny:

1. Plwocinę pobierz rano: najlepiej zaraz po przebudzeniu, kiedy wydzielina w drogach oddechowych jest najbardziej obfita.
2. Unikaj jedzenia, picia i mycia zębów: przed pobraniem próbki, aby zminimalizować zanieczyszczenie śliną.
3. Przed pobraniem przepłucz usta przegotowaną wodą: co pomoże usunąć resztki pokarmu i bakterie z jamy ustnej.
4. Pobierz plwocinę z głębokich dróg oddechowych: kaszlnij głęboko, aby wydzielina pochodziła z płuc, a nie z gardła lub jamy ustnej.
5. Użyj jałowego pojemnika: próbkę umieść w specjalnym, sterylnym pojemniku dostarczonym przez laboratorium.

Jeśli pacjent ma trudności z odkrztuszaniem plwociny, lekarz może zalecić inhalacje lub inne metody wspomagające.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Wynik badania posiewu plwociny mykologicznego może wskazać na:

• Obecność grzybów patogennych:
  • Aspergillus spp. – sugeruje aspergilozę, często występującą u osób z immunosupresją.
  • Candida spp. – może wskazywać na kandydozę dróg oddechowych, choć czasem jest wynikiem kolonizacji.
  • Cryptococcus neoformans – patogen ten jest częstą przyczyną zakażeń oportunistycznych u osób z HIV/AIDS.
• Brak wzrostu grzybów: wynik negatywny może wykluczyć infekcję grzybiczą, ale w niektórych przypadkach konieczne może być powtórzenie badania.

Wynik badania powinien być oceniony przez lekarza, który w zależności od stanu pacjenta oraz innych wyników badań (np. badania obrazowe płuc, testy serologiczne) zdecyduje o dalszym postępowaniu diagnostycznym i leczeniu. W przypadku wykrycia patogenów grzybiczych zostanie wdrożona odpowiednia terapia przeciwgrzybicza.

7 dni roboczych

Mikrobiologia