Badanie CDT, czyli desialowanej transferyny, to jedno z bardziej precyzyjnych narzędzi diagnostycznych wykorzystywanych do oceny przewlekłego spożycia alkoholu. Transferyna to białko odpowiedzialn...

CDT – ubogowęglanowe izoformy transferyny

Nazwy oficjalne i zwyczajowe badania:

Badanie CDT, czyli desialowanej transferyny, to jedno z bardziej precyzyjnych narzędzi diagnostycznych wykorzystywanych do oceny przewlekłego spożycia alkoholu. Transferyna to białko odpowiedzialne za transport żelaza we krwi. W warunkach prawidłowych zawiera cztery cząsteczki kwasu sjalowego. Jednak pod wpływem regularnego, nadmiernego spożywania alkoholu struktura ta się zmienia – powstaje desialowana forma transferyny (CDT), która gromadzi się w surowicy i może być łatwo wykryta w badaniu laboratoryjnym.

To badanie jest szczególnie użyteczne nie tylko w diagnostyce, ale także w monitorowaniu osób leczonych z powodu uzależnienia od alkoholu lub u pacjentów, u których istnieje podejrzenie niezgodności z deklarowaną abstynencją.

Znaczenie badania

Podwyższony poziom CDT jest bardzo czułym i swoistym wskaźnikiem przewlekłego spożywania dużych ilości alkoholu, szczególnie gdy konsumpcja przekracza 50–80 g etanolu dziennie przez co najmniej 1–2 tygodnie. Dzięki temu badaniu można:

• monitorować efekty terapii uzależnień alkoholowych,
• wykrywać nadużywanie alkoholu w przypadkach wymagających abstynencji (np. w zawodach wysokiego ryzyka, przed operacjami),
• wspierać diagnostykę wątroby i innych narządów uszkodzonych przez alkohol.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie CDT warto rozważyć, gdy:

• podejrzewa się uzależnienie od alkoholu lub jego ukrywanie,
• potrzebna jest obiektywna weryfikacja abstynencji (np. w medycynie pracy, sądownictwie, psychiatrii),
• występują objawy choroby alkoholowej, takie jak zaburzenia czynności wątroby, neuropatie czy nieprawidłowości w zachowaniu,
• konieczne jest monitorowanie pacjenta w trakcie terapii uzależnień.

To badanie może być również zlecane w połączeniu z innymi markerami (np. GGT, MCV składowa morfologii krwi obwodowej), aby uzyskać pełniejszy obraz wpływu alkoholu na organizm.

Jak przygotować się do badania?

Do badania CDT nie trzeba się specjalnie przygotowywać – nie jest wymagane bycie na czczo, jednak dla uzyskania wiarygodnego wyniku zaleca się:

• unikać spożywania alkoholu przez co najmniej 2 tygodnie przed badaniem (chyba że celem jest potwierdzenie spożywania),
• poinformować lekarza o przyjmowanych lekach (np. przeciwpadaczkowych, hormonalnych), które mogą wpłynąć na wynik,
• zgłosić choroby wątroby lub rzadkie zaburzenia genetyczne, które mogą zafałszować wynik badania (np. niektóre warianty transferyny).

Odchylenia od wartości referencyjnych

Norma dla CDT zazwyczaj wynosi poniżej 1,7% całkowitej transferyny, choć wartość referencyjna może się nieznacznie różnić w zależności od metody stosowanej w danym laboratorium.

Podwyższony poziom CDT (powyżej 1,7%) wskazuje najczęściej na:

• przewlekłe spożywanie alkoholu – regularne picie dużych dawek,
• niewłaściwe deklaracje abstynencji,
• czasem również na choroby wątroby (choć rzadziej bez obecności alkoholu).

Fałszywie dodatnie wyniki mogą wystąpić bardzo rzadko – np. u osób z rzadkimi defektami genetycznymi transferyny lub przy zaawansowanej niewydolności wątroby.

20 dni roboczych

Immunologia