Badanie poziomu aldolazy w surowicy krwi jest stosowane w diagnostyce chorób mięśni szkieletowych, wątroby oraz w ocenie metabolizmu węglowodanów. Aldolaza to enzym biorący udział w rozkładzi...

Aldolaza

Badanie poziomu aldolazy w surowicy krwi jest stosowane w diagnostyce chorób mięśni szkieletowych, wątroby oraz w ocenie metabolizmu węglowodanów. Aldolaza to enzym biorący udział w rozkładzie glukozy i procesach energetycznych organizmu. Znajduje się w komórkach mięśniowych, wątrobowych i mózgowych, a jej podwyższony poziom w krwiobiegu może wskazywać na uszkodzenie tych tkanek. Badanie to pomaga rozpoznać m.in. choroby mięśniowe, takie jak dystrofie mięśniowe czy zapalenia mięśni, a także monitorować postęp choroby lub skuteczność leczenia.

Znaczenie badania

Aldolaza odgrywa kluczową rolę w metabolizmie glukozy – uczestniczy w glikolizie, czyli procesie dostarczania energii komórkom. W warunkach prawidłowych enzym ten znajduje się wewnątrz komórek, ale w wyniku ich uszkodzenia lub stanu zapalnego uwalnia się do krwi.

Podwyższony poziom aldolazy w surowicy może wskazywać na:

• choroby mięśni szkieletowych, takie jak:
  • dystrofie mięśniowe (np. dystrofia Duchenne'a),
  • zapalenie wielomięśniowe lub zapalenie skórno-mięśniowe,
  • urazy mięśni, np. w wyniku intensywnego wysiłku fizycznego,
• choroby wątroby, takie jak:
  • zapalenie wątroby (np. wirusowe zapalenie wątroby),
  • toksyczne uszkodzenie wątroby,
• rzadziej: uszkodzenie tkanek nerwowych (np. w udarze).

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie aldolazy jest zalecane w następujących przypadkach:

• Podejrzenia chorób mięśniowych, szczególnie gdy występują:
  • osłabienie mięśni,
  • ból mięśni (miopatia),
  • trudności w poruszaniu się,
  • przewlekłe zmęczenie,
• diagnoza i monitorowanie postępu dystrofii mięśniowej,
• diagnostyka zapaleń mięśni (np. w chorobach autoimmunologicznych),
• podejrzenia uszkodzenia wątroby, szczególnie u osób z objawami, takimi jak żółtaczka, ból w prawym podżebrzu, nudności,
• ocena przyczyn podwyższonych enzymów mięśniowych, takich jak kinaza kreatynowa (CK).

Jak przygotować się do badania?

W celu wykonania badania pobiera się próbkę krwi, która następnie jest analizowana. Aby wynik był wiarygodny:

• badanie najlepiej wykonywaj na czczo (po co najmniej 8 godzinach od ostatniego posiłku),
• unikaj intensywnego wysiłku fizycznego przez 24-48 godzin przed badaniem, ponieważ aktywność mięśniowa może wpłynąć na wynik,
• poinformuj personel medyczny o przyjmowanych lekach, szczególnie tych wpływających na mięśnie (np. statyny).

Odchylenia od wartości referencyjnych

Norma dla aldolazy w surowicy:

• 1,0–7,5 U/L (wartości referencyjne mogą się różnić w zależności od laboratorium).

Podwyższony poziom aldolazy:

• może świadczyć o:
  • chorobach mięśniowych (dystrofia mięśniowa, zapalenia mięśni),
  • urazach mięśni,
  • ostrym lub przewlekłym zapaleniu wątroby,
  • nowotworach pierwotnych lub przerzutowych, które uszkadzają mięśnie lub wątrobę,
  • rzadko: chorobach neurologicznych, np. udarze.

Obniżony poziom aldolazy:

• z reguły nie ma istotnego znaczenia klinicznego, ale może występować w ciężkich uszkodzeniach mięśni, gdy produkcja aldolazy jest ograniczona.

Badanie poziomu aldolazy jest ważnym narzędziem w diagnostyce i monitorowaniu chorób mięśni i wątroby. Wyniki zawsze powinny być interpretowane w połączeniu z objawami klinicznymi oraz innymi badaniami, takimi jak kinaza kreatynowa (CK), aminotransferaza asparaginianowa (AST), aminotransferaza alaninowa ALT czy dehydrogenaza mleczanowa ( LDH). Jeśli zauważasz u siebie objawy mogące wskazywać na choroby mięśni lub wątroby, skonsultuj się z lekarzem i wykonaj odpowiednie badania.

10 dni roboczych

Biochemia