Badanie poziomu chromograniny A (CgA) jest ważnym narzędziem diagnostycznym stosowanym w rozpoznawaniu i monitorowaniu guzów neuroendokrynnych, w tym guzów chromochłonnych (pheochromocytoma). Chr...

Chromogranina A (guz chromochłonny) ,

Badanie poziomu chromograniny A (CgA) jest ważnym narzędziem diagnostycznym stosowanym w rozpoznawaniu i monitorowaniu guzów neuroendokrynnych, w tym guzów chromochłonnych (pheochromocytoma). Chromogranina A to białko wydzielane przez komórki neuroendokrynne, które jest podwyższone w przypadku aktywności tych guzów. W zależności od rodzaju guza czułość i swoistość diagnostyczna może wynosić 100%. Test ten pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości i monitorowanie skuteczności leczenia, dzięki czemu pacjent ma szansę na szybsze rozpoczęcie odpowiedniej terapii.

Znaczenie badania poziomu Chromograniny A

Badanie chromograniny A jest istotne, ponieważ pozwala na:

• Diagnostykę guzów neuroendokrynnych, takich jak guzy chromochłonne nadnerczy, rakowiaki, guzy trzustki czy tarczycy, a także drobnokomórkowego raka płuc, raka prostaty.
• Monitorowanie przebiegu choroby – poziom CgA obniża się po skutecznym leczeniu chirurgicznym lub farmakologicznym.
• Różnicowanie przyczyn objawów takich jak nadciśnienie tętnicze, napady tachykardii czy pocenie się, które mogą być spowodowane aktywnością hormonów wydzielanych przez guzy neuroendokrynne.

To badanie jest szczególnie przydatne w przypadkach, gdy inne testy diagnostyczne nie przynoszą jednoznacznych wyników.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie poziomu chromograniny A warto wykonać, jeśli występują:

• Objawy mogące sugerować obecność guza chromochłonnego:
  • Napadowe nadciśnienie tętnicze, często trudne do kontrolowania.
  • Kołatanie serca, poty, drżenie mięśniowe.
  • Nawracające bóle głowy, bladość skóry lub niepokój.
• Podejrzenie innych guzów neuroendokrynnych, np. rakowiaków, którym towarzyszy zaczerwienienie skóry, biegunki lub skurcze oskrzeli.
• Monitorowanie skuteczności leczenia guzów neuroendokrynnych, w tym operacji lub terapii farmakologicznej.
• Potwierdzenie podejrzenia guza u pacjentów z obciążeniami genetycznymi (np. zespołem MEN – mnogimi nowotworami endokrynnymi).

Jak przygotować się do badania?

Przygotowanie do badania chromograniny A jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników:

• Należy być na czczo – nie spożywać posiłków przez co najmniej 8 godzin przed pobraniem krwi.
• Unikaj alkoholu, kawy i innych stymulantów na dzień przed badaniem.
• Zrezygnuj z intensywnego wysiłku fizycznego w przeddzień testu.
• Poinformuj lekarza o przyjmowanych lekach – inhibitory pompy protonowej (IPP) mogą znacznie podwyższyć poziom chromograniny A i wpłynąć na wyniki badania. W razie potrzeby lekarz może zalecić przerwę w ich stosowaniu przed wykonaniem testu.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Normy dla chromograniny A mogą różnić się w zależności od laboratorium, ale zwykle mieszczą się w zakresie < 100 ng/mL. Odchylenia od normy mogą wskazywać na:

• Podwyższony poziom CgA:
  • Guzy chromochłonne nadnerczy.
  • Rakowiaki lub inne guzy neuroendokrynne.
  • Choroby przewodu pokarmowego, np. zespół Zollingera-Ellisona.
  • Przewlekłą niewydolność nerek, która również wpływa na podwyższenie poziomu CgA.
  • Choroby wątroby
• Nieznacznie podwyższony poziom:
  • Przyjmowanie inhibitorów pompy protonowej lub innych leków wpływających na wydzielanie kwasu żołądkowego.
  • Stany zapalne przewodu pokarmowego.

Nieprawidłowy wynik badania powinien być zawsze skonsultowany z lekarzem, który może zlecić dodatkowe testy, takie jak oznaczenie metoksykatecholamin, badanie obrazowe (TK, MR) lub biopsję guza.

Badanie chromograniny A to niezastąpione narzędzie w diagnostyce i monitorowaniu chorób neuroendokrynnych. Dzięki niemu możliwe jest wczesne wykrycie potencjalnie groźnych schorzeń i skuteczne wdrożenie terapii, co zwiększa szansę na pełny powrót do zdrowia.

20 dni roboczych

Markery onkologiczne