Gastryna to hormon produkowany głównie przez komórki G żołądka, który odgrywa kluczową rolę w regulacji wydzielania kwasu solnego i trawieniu. Oznaczenie poziomu gastryny we krwi jest istotny...

Gastryna

Gastryna to hormon produkowany głównie przez komórki G żołądka, który odgrywa kluczową rolę w regulacji wydzielania kwasu solnego i trawieniu. Oznaczenie poziomu gastryny we krwi jest istotnym elementem diagnostyki chorób przewodu pokarmowego, zwłaszcza tych związanych z nadmiernym wydzielaniem kwasu żołądkowego lub zaburzeniami jego regulacji.

Znaczenie badania

Badanie poziomu gastryny pozwala na:

• Diagnostykę zespołu Zollingera-Ellisona: rzadkiego schorzenia charakteryzującego się nadmiernym wydzielaniem gastryny przez guz (gastrinoma).
• Ocenę nadkwasoty żołądka: np. w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
• Różnicowanie przyczyn hipergastrynemii: w tym niedokwasoty wynikającej z zanikowego zapalenia błony śluzowej żołądka, niedoboru witaminy B12 czy stosowania leków zmniejszających wydzielanie kwasu (IPP – inhibitory pompy protonowej).
• Monitorowanie pacjentów po operacjach żołądka: np. po wagotomii lub resekcji części żołądka.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie poziomu gastryny jest zalecane w przypadku:

• Podejrzenia zespołu Zollingera-Ellisona: objawami mogą być nawracające, oporne na leczenie wrzody żołądka i dwunastnicy, biegunki, zgaga oraz bóle brzucha.
• Przewlekłych dolegliwości żołądkowych, takich jak niestrawność, bóle brzucha, zgaga, odbijania.
• Podejrzenia niedokwasoty lub zanikowego zapalenia żołądka, szczególnie u osób z niedokrwistością z niedoboru witaminy B12 (anemia megaloblastyczna).
• Monitorowania skuteczności terapii IPP: u pacjentów długotrwale stosujących leki zmniejszające wydzielanie kwasu solnego.

Jak przygotować się do badania?

Badanie gastryny polega na oznaczeniu poziomu tego hormonu w surowicy krwi. Aby wynik był wiarygodny:

• Pozostań na czczo: nie spożywaj posiłków przez co najmniej 8-12 godzin przed badaniem.
• Unikaj stosowania leków wpływających na wydzielanie kwasu żołądkowego: w porozumieniu z lekarzem możesz zostać poproszony o odstawienie inhibitorów pompy protonowej (IPP) na 1-2 tygodnie przed badaniem.
• Unikaj alkoholu i papierosów: w dniu poprzedzającym badanie, ponieważ mogą wpływać na poziom gastryny.
• Poinformuj personel medyczny o innych chorobach i lekach, które mogą wpłynąć na wynik, takich jak cukrzyca czy stosowanie leków przeciwcukrzycowych.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Podwyższony poziom gastryny:

• Zespół Zollingera-Ellisona: zwykle poziomy gastryny są bardzo wysokie.
• Zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka: niedobór kwasu solnego prowadzi do kompensacyjnego wzrostu produkcji gastryny.
• Przewlekłe stosowanie IPP: długotrwałe hamowanie wydzielania kwasu może powodować wzrost gastryny.
• Przerost komórek G w żołądku: rzadkie schorzenie prowadzące do hipergastrynemii.

Obniżony poziom gastryny:

• Występuje rzadko i może być związany z nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego w żołądku lub uszkodzeniem komórek G.

Badanie poziomu gastryny to precyzyjne narzędzie diagnostyczne w rozpoznawaniu zaburzeń przewodu pokarmowego, w tym rzadkich, ale poważnych chorób, takich jak zespół Zollingera-Ellisona. Pozwala na skuteczną ocenę przyczyn zaburzeń wydzielania kwasu żołądkowego i wspiera decyzję o odpowiednim leczeniu. Wyniki powinny być interpretowane przez lekarza w kontekście objawów klinicznych i innych badań diagnostycznych.

7 dni roboczych

Hormony