Immunofiksacja to specjalistyczne badanie laboratoryjne polegające na rozdziale elektroforetycznym białek we krwi lub moczu z dodatkowym użyciem przeciwciał. Jest ono niezwykle precyzyjne w identy...

Immunofiksacja

Immunofiksacja to specjalistyczne badanie laboratoryjne polegające na rozdziale elektroforetycznym białek we krwi lub moczu z dodatkowym użyciem przeciwciał. Jest ono niezwykle precyzyjne w identyfikowaniu nieprawidłowych białek (paraprotein) wytwarzanych przez komórki układu odpornościowego, takich jak immunoglobuliny o nieprawidłowej budowie. Badanie to jest często wykorzystywane w diagnostyce chorób hematologicznych, m.in. szpiczaka mnogiego, makroglobulinemii Waldenströma czy innych gammapatii monoklonalnych.

Warto pamiętać, że immunofiksacja stanowi uzupełnienie innych badań, takich jak elektroforeza białek, i pozwala szczegółowo określić rodzaj obecnych nieprawidłowości. Dzięki temu lekarz może postawić dokładniejszą diagnozę i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Znaczenie badania

Immunofiksacja umożliwia:

• Wykrycie obecności białek monoklonalnych, co może wskazywać na choroby nowotworowe układu odpornościowego.
• Rozróżnienie klas immunoglobulin, takich jak IgG, IgA, IgM, IgD czy IgE, które są nadprodukowane w niektórych chorobach.
• Monitorowanie przebiegu choroby oraz skuteczności leczenia – szczególnie w przypadku schorzeń takich jak szpiczak mnogi.

Wyniki immunofiksacji są kluczowe w określeniu, czy problem zdrowotny dotyczy nadprodukcji nieprawidłowych białek, czy też zmian w proporcjach prawidłowych immunoglobulin.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie immunofiksacji jest zalecane w sytuacjach, gdy:

• W wynikach elektroforezy białek wykazano nieprawidłowy tzw. "pik monoklonalny", sugerujący obecność nieprawidłowego białka.
• U pacjenta występują objawy sugerujące choroby układu odpornościowego, takie jak przewlekłe zmęczenie, bóle kostne, niewyjaśniona utrata masy ciała, nawracające infekcje lub anemia.
• Wymagane jest monitorowanie wcześniej zdiagnozowanej gammapatii monoklonalnej lub innych chorób nowotworowych układu krwiotwórczego.
• Lekarz podejrzewa szpiczaka mnogiego, makroglobulinemię Waldenströma lub amyloidozę.

Jak przygotować się do badania?

Immunofiksacja to badanie wykonywane z próbki krwi lub moczu. Aby uzyskać jak najdokładniejsze wyniki, warto:

• Jeśli badanie dotyczy moczu, zbieraj go przez całą dobę (dobowa zbiórka moczu). O szczegółach poinformuje lekarz lub laboratorium.
• Bądż na czczo (jeśli badanie obejmuje również inne parametry krwi) – najlepiej powstrzymać się od jedzenia na 8-12 godzin przed pobraniem próbki.
• Unikaj intensywnego wysiłku fizycznego na dzień przed badaniem, ponieważ może to wpłynąć na skład białek w organizmie.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Nieprawidłowy wynik immunofiksacji, czyli wykrycie białek monoklonalnych, może wskazywać na:

• Szpiczaka mnogiego – chorobę nowotworową układu krwiotwórczego charakteryzującą się nadprodukcją nieprawidłowych plazmocytów w szpiku kostnym.
• Makroglobulinemię Waldenströma – rzadki nowotwór układu chłonnego, w którym dochodzi do nadmiernej produkcji monoklonalnej immunoglobuliny IgM.
• Amyloidozę (skrobiawicę)– chorobę związaną z odkładaniem się nieprawidłowych białek (amyloidu) w tkankach, co prowadzi do ich uszkodzenia.
• MGUS (monoklonalną gammapatię o nieokreślonym znaczeniu) – stan, który może, ale nie musi prowadzić do rozwoju poważniejszych schorzeń.

Warto pamiętać, że nie każde odchylenie od normy oznacza poważną chorobę. Interpretacja wyników immunofiksacji wymaga doświadczenia i powinna być wykonana przez lekarza specjalistę, który uwzględni wszystkie aspekty zdrowotne pacjenta.

Biochemia