Badanie katecholamin w dobowej zbiórce moczu (DZM) pozwala na ocenę poziomu hormonów, takich jak adrenalina, noradrenalina i dopamina, które odgrywają kluczową rolę w regulacji układu nerwoweg...
Nazwa badania
Katecholaminy – panel DZM
Opis badania
Badanie katecholamin w dobowej zbiórce moczu (DZM) pozwala na ocenę poziomu hormonów, takich jak adrenalina, noradrenalina i dopamina, które odgrywają kluczową rolę w regulacji układu nerwowego i sercowo-naczyniowego. Katecholaminy są wydzielane przez nadnercza i układ nerwowy w odpowiedzi na stres, aktywność fizyczną czy bodźce emocjonalne. Badanie to jest niezwykle istotne w diagnostyce chorób związanych z zaburzeniami wydzielania katecholamin, takich jak guzy chromochłonne (pheochromocytoma) czy neuroblastoma.
Znaczenie badania
Katecholaminy to hormony stresowe, które mają wpływ na:
- przyspieszenie akcji serca,
- regulację ciśnienia tętniczego,
- mobilizację energii w sytuacjach stresowych.
W niektórych schorzeniach dochodzi do nadmiernego wydzielania katecholamin, co może powodować objawy, takie jak:
- epizodyczne lub przewlekłe nadciśnienie tętnicze,
- napadowe kołatanie serca, pocenie się, bóle głowy,
- niepokój, drżenie rąk, bladość,
- objawy przypominające ataki paniki.
Badanie katecholamin w DZM pozwala:
- wykryć nadmierne wydzielanie adrenaliny, noradrenaliny i dopaminy,
- potwierdzić lub wykluczyć obecność guzów chromochłonnych (np. pheochromocytoma) lub innych nowotworów neuroendokrynnych,
- monitorować skuteczność leczenia u pacjentów z rozpoznanymi zaburzeniami wydzielania katecholamin.
Kiedy warto wykonać badanie?
Badanie katecholamin w DZM jest zalecane w przypadku:
- epizodycznego lub przewlekłego nadciśnienia tętniczego, szczególnie gdy ma ono nietypowy przebieg lub jest oporne na leczenie,
- napadowych objawów, takich jak bóle głowy, kołatanie serca, poty i bladość skóry, które mogą wskazywać na guzy chromochłonne,
- podejrzenia nowotworów neuroendokrynnych, takich jak pheochromocytoma, paraganglioma czy neuroblastoma,
- monitorowania pacjentów z rozpoznanymi guzami nadnerczy lub układu nerwowego.
Jak przygotować się do badania?
WAŻNA INFORMACJA! Wykonanie badania możliwe jest tylko z wcześniejszym kontaktem z laboratorium, tel. 22 899 88 88, ze względu na szczególne wymagania przy poborze materiału do pojemnika z preparatem konserwującym (dostępnym w laboratorium). Wymagana ilość materiału do wykonania badania: 50 ml.
Aby wynik badania katecholamin w dobowej zbiórce moczu był wiarygodny, należy przestrzegać następujących zaleceń:
Przygotowanie przed badaniem:
- Na kilka dni przed rozpoczęciem zbiórki moczu unikaj pokarmów i napojów, które mogą wpłynąć na poziom katecholamin, takich jak:
- kawa, herbata, napoje energetyczne,
- banany, czekolada, cytrusy, awokado,
- alkohol.
- Poinformuj personel medyczny o przyjmowanych lekach – niektóre z nich (np. beta-blokery, inhibitory MAO, leki przeciwdepresyjne) mogą wpłynąć na wynik badania.
Zbiórka moczu:
- Zbiórkę moczu rozpoczyna się od porannego opróżnienia pęcherza (pierwsza porcja nie jest zbierana) i kontynuuje przez kolejne 24 godziny.
- Cały mocz oddany w ciągu dnia i nocy zbieraj do specjalnego pojemnika.
- Bardzo ważne, aby w domu podczas dziennej zbiórki moczu oraz w trakcie dostarczenia próbki do punktu pobrań, pojemnik z moczem przechowywany był w zacienionym miejscu, tak aby nie utracił swojej stabilności (np. w lodówce.
Próbkę moczu należy osłonić przed światłem folią aluminiową, bądź schować do koperty. Materiał powinien być zapakowany osobno wraz z adnotacją "PILNE - parametr wrażliwy + nazwa oznaczenia". Materiał powinien zostać dostarczony do laboratorium w jak najkrótszym czasie.
Odchylenia od wartości referencyjnych
Prawidłowy wynik: Stężenie katecholamin mieści się w normie, co wyklucza nadmierne wydzielanie tych hormonów.
Podwyższony poziom katecholamin może wskazywać na:
- pheochromocytoma (guz chromochłonny nadnerczy),
- paraganglioma (guz poza nadnerczami),
- neuroblastoma (nowotwór układu nerwowego, szczególnie u dzieci),
- stres przewlekły lub intensywny wysiłek fizyczny,
- ciężkie nadciśnienie tętnicze.
Wyniki badania zawsze powinny być interpretowane przez lekarza w połączeniu z objawami pacjenta oraz dodatkowymi badaniami, takimi jak oznaczenie metoksykatecholamin w moczu czy badania obrazowe (np. tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny).
Badanie katecholamin w dobowej zbiórce moczu to precyzyjne narzędzie diagnostyczne, które pozwala na wczesne wykrycie poważnych zaburzeń hormonalnych i nowotworów neuroendokrynnych. Jeśli masz objawy sugerujące nadmierne wydzielanie katecholamin, skonsultuj się z lekarzem i wykonaj badanie, aby zadbać o swoje zdrowie.
Czas oczekiwania na wynik
20 dni roboczych
Grupa badań
Badanie moczu