Kreatynina jest produktem przemiany materii powstającym w mięśniach w wyniku metabolizmu kreatyny. Jej poziom w dobowej zbiórce moczu (DZM) pozwala ocenić funkcjonowanie nerek oraz pomaga w diagn...
Nazwa badania
Kreatynina w DZM (dobowej zbiórce moczu)
Opis badania
Kreatynina jest produktem przemiany materii powstającym w mięśniach w wyniku metabolizmu kreatyny. Jej poziom w dobowej zbiórce moczu (DZM) pozwala ocenić funkcjonowanie nerek oraz pomaga w diagnozowaniu schorzeń układu moczowego. Badanie to jest szczególnie przydatne w obliczaniu klirensu kreatyniny, który stanowi wskaźnik wydolności filtracyjnej nerek.
Znaczenie badania
Oznaczenie stężenia kreatyniny w DZM dostarcza informacji na temat zdolności nerek do usuwania produktów przemiany materii. Jest wykorzystywane do:
- Oceny funkcji nerek w chorobach przewlekłych, takich jak przewlekła choroba nerek (PChN).
- Monitorowania skuteczności leczenia w przypadku schorzeń nerek.
- Obliczania klirensu kreatyniny (przy jednoczesnym oznaczeniu kreatyniny w surowicy), co pozwala na ocenę szybkości przesączania kłębuszkowego (GFR).
- Pomocy w diagnostyce stanów przebiegających z zaburzeniami metabolizmu kreatyniny, np. w przypadku dystrofii mięśniowej lub w chorobach mięśni.
Kiedy warto wykonać badanie?
Badanie kreatyniny w DZM jest zalecane w następujących przypadkach:
- Podejrzenie chorób nerek: jeśli występuje np. białkomocz, krwiomocz, nadciśnienie pochodzenia nerkowego.
- Przewlekłej choroby nerek: w celu monitorowania postępu choroby.
- Zaburzeń elektrolitowych i kwasowo-zasadowych: mogące sugerować nieprawidłową funkcję nerek.
- Oceny stanu nawodnienia organizmu: np. przy podejrzeniu odwodnienia lub przewodnienia.
- Monitorowaniu leczenia: np. podczas stosowania leków nefrotoksycznych.
Jak przygotować się do badania?
Badanie wymaga odpowiedniego przygotowania, aby zapewnić wiarygodność wyników:
- Dobowa zbiórka moczu:
- Rano, w dniu rozpoczęcia zbiórki, oddaj pierwszy mocz do toalety (nie zbieraj go).
- Każdą kolejną porcję moczu zbieraj do specjalnego pojemnika przez 24 godziny.
- Ostatnią porcję moczu oddaj dokładnie o tej samej godzinie, o której rozpoczęła się zbiórkę poprzedniego dnia.
- Zmierz i zapisz zebraną objętość moczu.
- Do pojemnika jak na badanie ogólne moczu odlej niewielką porcję z zebranej puli.
- Dostarcz jak najszybciej do laboratorium.
- Przechowywanie moczu:
- Pojemnik z moczem przechowuj w chłodnym miejscu (np. w lodówce) przez cały czas trwania zbiórki.
- Unikaj nadmiernego wysiłku fizycznego oraz spożywania dużych ilości białka w trakcie zbiórki, aby nie wpływać na wynik badania.
- Poinformuj lekarza lub personel medyczny w punkcie pobrań o stosowanych lekach: niektóre mogą wpływać na poziom kreatyniny.
Odchylenia od wartości referencyjnych
Podwyższony poziom kreatyniny w DZM: może wskazywać na:
- Wzmożony katabolizm mięśniowy (np. w wyniku intensywnego wysiłku fizycznego).
- Uszkodzenie mięśni (np. rabdomiolizę).
- Zaburzenia filtracji nerkowej.
Obniżony poziom kreatyniny w DZM: może świadczyć o:
- Niewydolności nerek.
- Zmniejszonej masie mięśniowej (np. w wyniku chorób przewlekłych, starzenia się).
- Nieprawidłowym przeprowadzeniu zbiórki moczu (np. pominięciu porcji).
Badanie kreatyniny w DZM jest istotnym narzędziem w diagnostyce i monitorowaniu chorób nerek oraz ocenie ich funkcji filtracyjnej. Wyniki badania dostarczają cennych informacji lekarzowi, który na ich podstawie może wdrożyć odpowiednie leczenie lub dalsze postępowanie diagnostyczne.
Czas oczekiwania na wynik
1 dzień roboczy
Grupa badań
Badanie moczu