Badanie poziomu lipoproteiny Lp(a) to test laboratoryjny służący do oznaczenia stężenia lipoproteiny(a) w surowicy krwi. Lipoproteina Lp(a) jest specyficzną formą cząsteczki lipoproteinowej, b...

Lipoproteina Lp(a),

Badanie poziomu lipoproteiny Lp(a) to test laboratoryjny służący do oznaczenia stężenia lipoproteiny(a) w surowicy krwi. Lipoproteina Lp(a) jest specyficzną formą cząsteczki lipoproteinowej, bardzo podobną do LDL odpowiadającej za transport tzw. "złego cholesterolu" i jest genetycznie uwarunkowanym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Wysoki poziom Lp(a) może wskazywać na zwiększone ryzyko miażdżycy, zawału serca i udaru mózgu, dlatego badanie to jest szczególnie zalecane osobom z obciążajacą historią chorób układu krążenia, zwłaszcza jeśli występują one w rodzinie.

Znaczenie badania poziomu lipoproteiny Lp(a)

Lipoproteina Lp(a) działa podobnie do lipoproteiny LDL, ale wykazuje większy potencjał miażdżycowy i może przyczyniać się do powstawania blaszek miażdżycowych w tętnicach. Jej unikatowe białko apolipoproteina (a) wykazuje wybitne podobieństwo do plazminogenu, co zwiększa krzepliwość krwi. Lp (a) jest uznana za niezależny czynnik ryzyka miażdżycy, na który mają niewielki wpływ czynniki modyfikujące stężenie lipidów, w tym leki hipolipemizujace, nie zależy od wieku i płci.   Jej wysokie stężenie niezależy od poziomu całkowitego cholesterolu lub LDL. Może się zachowywać jak białko ostrej fazy i wzrastać w chorobach nowotworowych, w infekcjach bakteryjnych, po zabiegach operacyjnych. Badanie poziomu Lp(a) jest szczególnie pomocne w ocenie ryzyka miażdżycy i zawału serca, zwłaszcza u osób:

• Które mają podwyższony poziom cholesterolu LDL, mimo stosowania zdrowej diety i aktywności fizycznej,
• Z rodzinami o wywiadzie chorób sercowo-naczyniowych występujących we wczesnym wieku,
• W przypadku podejrzenia, że konwencjonalne czynniki ryzyka nie wyjaśniają występowania objawów.

Kiedy warto wykonać badanie?

Oznaczenie lipoproteiny Lp(a) jest przydatne szczególnie u osób z podwyższonym ryzykiem chorób układu krążenia oraz w przypadkach, kiedy inne badania nie wyjaśniają występujących dolegliwości. Badanie warto rozważyć, gdy:

• Występują objawy miażdżycy, takie jak bóle w klatce piersiowej czy duszność, mimo prawidłowych wyników profilu lipidowego,
• W rodzinie występowały przypadki wczesnych chorób serca (np. zawały, udary) u osób przed 55. rokiem życia,
• Standardowa kontrola cholesterolu nie wykazuje odchyleń, ale pacjent wykazuje objawy chorób sercowo-naczyniowych,
• Monitoruje się efekty leczenia u osób z potwierdzoną miażdżycą, gdzie standardowe metody nie przynoszą pożądanych wyników.

Jak przygotować się do badania?

Badanie poziomu lipoproteiny Lp(a) wymaga pobrania próbki krwi, ale nie jest konieczne specjalne przygotowanie. Aby uzyskać najdokładniejszy wynik:

• Przed pobraniem krwi warto być na czczo (minimum 8 godzin od ostatniego posiłku).
• Poinformuj personel medyczny o przyjmowanych lekach, zwłaszcza jeśli dotyczą one gospodarki lipidowej, gdyż mogą wpływać na wynik badania.
• Unikaj intensywnego wysiłku fizycznego oraz stresu przed badaniem, ponieważ może to wpływać na poziom lipidów.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Wysokie stężenie lipoproteiny Lp(a) może wskazywać na zwiększone ryzyko miażdżycy i poważnych incydentów sercowo-naczyniowych. Wartości powyżej 30 mg/dl uznaje się za podwyższone, a stężenie powyżej 50 mg/dl może stanowić istotne ryzyko dla zdrowia układu krążenia. Podwyższenie poziomu Lp(a) jest zwykle wrodzone i trudne do obniżenia tradycyjnymi metodami, takimi jak dieta czy leki obniżające cholesterol. Wysokie stężenie Lp(a) wymaga monitorowania oraz indywidualnego podejścia w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, dlatego warto omówić wyniki z lekarzem i ustalić optymalny plan działania. Rekomenduje się pomiar stężenia Lp(a) co najmniej raz w życiu u osoby dorosłej.

6 dni roboczych

Biochemia