Lit to pierwiastek chemiczny, który jest stosowany w leczeniu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych (ChAD) oraz depresji. Badanie litu polega na pomiarze jego stężenia we krwi, co jest kluczowe dla ...

Lit , Li

Nazwy oficjalne i zwyczajowe badania:

Lit to pierwiastek chemiczny, który jest stosowany w leczeniu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych (ChAD) oraz depresji. Badanie litu polega na pomiarze jego stężenia we krwi, co jest kluczowe dla monitorowania terapii i zapewnienia jej skuteczności oraz bezpieczeństwa pacjenta.

Znaczenie badania poziomu litu 

Lit jest lekiem stabilizującym nastrój, który pomaga w zapobieganiu nawrotom epizodów maniakalnych i depresyjnych u pacjentów z ChAD. Badanie litu jest istotne, ponieważ pomaga:

• monitorować stężenie litu we krwi i unikać jego toksyczności,
• przy ustalaniu odpowiedniej dawki leku dla pacjenta,
• ocenić skuteczność terapii i dostosować leczenie w razie potrzeby.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie litu warto wykonać, gdy:

• pacjent jest w trakcie leczenia zaburzeń afektywnych dwubiegunowych lub depresji za pomocą litu,
• konieczne jest monitorowanie stężenia litu po rozpoczęciu leczenia lub zmianie dawki,
• istnieje potrzeba oceny skuteczności terapii litowej,
• pojawiają się objawy toksyczności litu, takie jak drżenie, nudności i wymioty, biegunka, osłabienie mięśni, zawroty i bóle głowy, zaburzenia świadomości.

Wskazania do TDM (terapia monitorowana stężeniem leku we krwi ) przy leczeniu litem to:

• podeszły wiek,
• niewydolność nerek,
• zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej,
• dieta ubogosodowa,
• ciąża,
• zmiana preparatu litu lub schematu dawkowania,
• nawrót objawów choroby psychicznej,
• jednoczesne stosowanie lub zaprzestanie stosowania leków wchodzących w interakcje farmakokinetyczne, np. teofilina, wodorowęglan sodu, acetazolamid czy spironolakton zwiększają stężenie Li. Natomiast diklofenak, hydrochlorotiazyd czy indometacyna są lekami obniżającymi stężenie tego pierwiastka.

Jak przygotować się do badania?

• W dniu badania należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego i spożywania alkoholu.
• Ważne jest regularne picie wody, aby uniknąć odwodnienia, które może wpłynąć na stężenie litu.
• Należy poinformować personel w punkcie pobrań o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych.
• W trakcie leczenia litem, próbka krwi powinna być pobierana bezpośrednio przed podaniem kolejnej dawki litu lub przynajmniej 12 godzin po poprzedniej dawce.
• W przypadku zmiany preparatu litu lub schematu dawkowania, należy pobrać materiał po ustaleniu nowego stanu, który osiągany jest po około 5 dniach leczenia.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Ustalone są zakresy terapeutyczne, które dla litu zazwyczaj wynoszą 0,6–1,2 mmol/l.

Zakres toksyczny > 2 mmol/l.

Podwyższony poziom litu może wskazywać na:

• toksyczność litu, która może prowadzić do poważnych objawów neurologicznych i zaburzeń funkcji nerek,
• nadmierne dawkowanie lub niewłaściwe monitorowanie leczenia.

Obniżony poziom litu może sugerować:

• niedostateczne dawkowanie, co może prowadzić do nieskuteczności terapii,
• problemy z wchłanianiem leku lub interakcje z innymi lekami.

Badanie litu jest kluczowym narzędziem w monitorowaniu terapii zaburzeń afektywnych dwubiegunowych i depresji. Regularne kontrole stężenia litu we krwi pomagają w utrzymaniu skuteczności leczenia i minimalizowaniu ryzyka działań niepożądanych, co przekłada się na lepszą kontrolę objawów i poprawę jakości życia.

1 dzień roboczy

Toksykologia