Badanie poziomu metoksykatecholamin w dobowej zbiórce moczu (DZM) to precyzyjne narzędzie diagnostyczne stosowane w ocenie czynności układu współczulnego i nadnerczy. Metoksykatecholaminy są pr...

Nazwa badania

Metoksykatecholaminy w DZM

Opis badania

Badanie poziomu metoksykatecholamin w dobowej zbiórce moczu (DZM) to precyzyjne narzędzie diagnostyczne stosowane w ocenie czynności układu współczulnego i nadnerczy. Metoksykatecholaminy są produktami metabolizmu katecholamin, takich jak adrenalina, noradrenalina i dopamina. Ich pomiar jest kluczowy w diagnostyce guzów wydzielających katecholaminy, takich jak pheochromocytoma (guz chromochłonny), paraganglioma czy neuroblastoma, a także w ocenie przyczyn nadciśnienia tętniczego i innych objawów związanych z nadmiernym wydzielaniem katecholamin.

Znaczenie badania

Pomiar metoksykatecholamin w dobowej zbiórce moczu pozwala na:

  • Rozpoznanie guzów wydzielających katecholaminy, takich jak pheochromocytoma (rzadka przyczyna nadciśnienia tętniczego) oraz paraganglioma (odmiana nerwiaka).
  • Ocenę nadczynności układu współczulnego, co może być związane z różnymi chorobami neurologicznymi lub endokrynologicznymi.
  • Wyjaśnienie przyczyn napadowego nadciśnienia tętniczego oraz towarzyszących objawów, takich jak:
    • Bóle głowy,
    • Kołatanie serca,
    • Nadmierne pocenie się,
    • Drżenie rąk.
  • Monitorowanie pacjentów po leczeniu guzów chromochłonnych lub paraganglioma – w celu oceny skuteczności terapii i wykrycia ewentualnych nawrotów.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie poziomu metoksykatecholamin w dobowej zbiórce moczu jest zalecane w przypadku:

  • Podejrzenia guzów chromochłonnych (pheochromocytoma) – szczególnie u pacjentów z objawami nadmiaru katecholamin:
    • Napadowe lub oporne na leczenie nadciśnienie tętnicze,
    • Bóle głowy, nadmierna potliwość, przyspieszone tętno.
  • Diagnozowania przyczyn nadciśnienia tętniczego – zwłaszcza w przypadkach trudnych do kontrolowania farmakologicznie lub występujących napadowo.
  • Podejrzenia neuroblastoma (nerwiak zarodkowy) u dzieci – szczególnie w przypadkach guzów jamy brzusznej z towarzyszącymi objawami.
  • Monitorowania po leczeniu guzów chromochłonnych lub paraganglioma, aby upewnić się, że nie doszło do wznowy.
  • Chorób genetycznych związanych z ryzykiem nowotworów wydzielających katecholaminy (np. zespół MEN2, mutacje genów SDH).

Jak przygotować się do badania?

Badanie wymaga dokładnej zbiórki moczu z całej doby (24 godzin). Aby uzyskać wiarygodne wyniki, należy przestrzegać następujących zasad:

  1. Rozpoczęcie zbiórki:
    • Pierwszą poranną próbkę moczu w dniu rozpoczęcia zbiórki odrzuć (nie wlicza się jej do zbiórki).
    • Kolejne próbki moczu zbieraj do specjalnego pojemnika przez 24 godziny, aż do rana następnego dnia (włącznie z pierwszą poranną próbką z dnia następnego).
    • Po zakończeniu zbiórki zmierz i zapisz objętość moczu.
    • Wymagana ilość materiału, którą należy dostarczyć do punktu pobrań, to 50 ml.
  2. Przechowywanie moczu:
    • Pojemnik z moczem przechowuj w chłodnym miejscu (np. w lodówce).
  3. Unikanie pewnych produktów i leków:
    • Na kilka dni przed badaniem unikaj spożywania pokarmów mogących wpłynąć na wynik badania, takich jak banany, czekolada, kawa (także bezkofeinowa), herbata, alkohol, orzechy włoskie, owoce cytrusowe i wanilia.
    • Niektóre leki mogą zakłócać wynik badania – skonsultuj się z lekarzem, czy należy je czasowo odstawić.
  4. Unikanie stresu i wysiłku fizycznego:
    • Silny stres i intensywny wysiłek fizyczny mogą podwyższać poziom katecholamin i ich metabolitów, co może wpłynąć na wynik badania.

WAŻNA INFORMACJA!
Wykonanie badania możliwe jest tylko z wcześniejszym kontaktem z laboratorium, tel. 22 899 88 88, ze względu na szczególne wymagania przy poborze materiału do pojemnika z preparatem konserwującym (dostępnym w laboratorium). Wymagana ilość materiału do wykonania badania: 50 ml.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Podwyższony poziom metoksykatecholamin:

  • Może świadczyć o obecności guzów wydzielających katecholaminy, takich jak pheochromocytoma, paraganglioma lub neuroblastoma.
  • Wynik dodatni wymaga dalszej diagnostyki, w tym badań obrazowych (np. tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny) i konsultacji z endokrynologiem.
  • Podwyższone wyniki mogą być również związane ze stresem, intensywnym wysiłkiem, niektórymi lekami lub dietą, dlatego konieczna jest ich właściwa interpretacja.

Prawidłowy poziom metoksykatecholamin:

  • Wyklucza obecność nadczynności układu współczulnego lub guzów wydzielających katecholaminy w większości przypadków.
  • Jeśli objawy pacjenta wskazują na możliwą zmianę, lekarz może zlecić powtórzenie badania lub zastosowanie innych metod diagnostycznych.

Badanie metoksykatecholamin w dobowej zbiórce moczu jest niezwykle czułym i precyzyjnym narzędziem diagnostycznym, szczególnie w przypadkach podejrzenia guzów chromochłonnych lub innych zaburzeń układu współczulnego. Wyniki badania powinny być zawsze interpretowane przez lekarza w kontekście objawów klinicznych i ewentualnych innych wyników badań, co pozwala na skuteczną diagnostykę i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Czas oczekiwania na wynik

21 dni roboczych

Grupa badań

Badanie moczu