AMA-M2 (anty-mitochondrialne przeciwciała typu M2) to autoprzeciwciała skierowane przeciwko strukturze mitochondriów, charakterystyczne dla pierwotnej marskości żółciowej PBC (obecnie pierwotne...

p/c AMA M2 (met. IFT)

Nazwy oficjalne i zwyczajowe badania:

AMA-M2 (anty-mitochondrialne przeciwciała typu M2) to autoprzeciwciała skierowane przeciwko strukturze mitochondriów, charakterystyczne dla pierwotnej marskości żółciowej PBC (obecnie pierwotne zapalenie dróg żółciowych) – przewlekłej autoimmunologicznej choroby wątroby. Najczęściej wykrywana u kobiet, około 90% chorych, u których objawy pojawiają się zwykle w wieku 40–60 lat. Badanie wykonywane metodą immunofluorescencji pośredniej (IFT) pozwala na ich precyzyjne wykrycie i stanowi istotny element diagnostyki chorób wątroby.

Znaczenie badania

Przeciwciała AMA-M2 są specyficzne dla pierwotnej marskości żółciowej i występują u ponad 90% pacjentów z tym schorzeniem. Oznaczenie ich poziomu ma kluczowe znaczenie w:

• Diagnozowaniu pierwotnej marskości żółciowej (PBC): potwierdzenie obecności AMA-M2 wskazuje na autoimmunologiczne podłoże choroby.
• Różnicowaniu przyczyn cholestazy: odróżnienie PBC od innych chorób wątroby, takich jak pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych (PSC) czy cholestaza pozawątrobowa.
• Monitorowaniu aktywności choroby: w celu oceny postępu schorzenia i skuteczności leczenia.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie AMA-M2 jest zalecane w przypadku:

• Podejrzenia PBC, szczególnie u pacjentów z objawami takimi jak:
  • Przewlekłe zmęczenie,
  • Świąd skóry,
  • Żółtaczka,
  • Ból w prawym podżebrzu,
  • Podwyższone poziomy enzymów wątrobowych, zwłaszcza ALP (fosfatazy alkalicznej).
• Nieprawidłowych wyników badań biochemicznych wątroby: np. wzrost aktywności enzymów fosfatazy zasadowej ALP, gamma-glutamylotranspeptydazy GGT i stężenia bilirubiny przy braku innych wyjaśniających przyczyn.
• Chorób autoimmunologicznych: u osób z innymi schorzeniami autoimmunologicznymi, które mogą współistnieć z PBC, takimi jak autoimmunologiczne zapalenie tarczycy czy reumatoidalne zapalenie stawów.

Jak przygotować się do badania?

Badanie AMA-M2 polega na analizie próbki krwi żylnej. Przygotowanie do badania obejmuje:

• Pozostań na czczo: powstrzymaj się od jedzenia przez co najmniej 8 godzin przed pobraniem krwi.
• Unikaj alkoholu i ciężkostrawnych posiłków: w dniu poprzedzającym badanie, aby nie wpłynąć na wyniki.
• Poinformuj personel medyczny o przyjmowanych lekach: szczególnie tych wpływających na funkcje wątroby.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Wynik dodatni:

• Obecność przeciwciał AMA-M2 potwierdza pierwotną marskość żółciową (PBC).
• Wysokie miano przeciwciał może korelować z aktywnością choroby, jednak potwierdzenie rozpoznania wymaga oceny klinicznej oraz wyników innych badań, takich jak USG czy biopsja wątroby.

Wynik ujemny:

• Brak wykrywalnych przeciwciał AMA-M2 nie wyklucza całkowicie PBC. U części pacjentów z PBC autoprzeciwciała mogą nie być obecne, a diagnostyka opiera się wtedy na innych markerach i badaniach obrazowych.

Wykrycie przeciwciał AMA-M2 jest kluczowym elementem diagnostyki pierwotnej marskości żółciowej. Wczesne rozpoznanie choroby pozwala na wdrożenie leczenia, które może spowolnić jej postęp i poprawić jakość życia pacjenta. Interpretację wyników powinien przeprowadzić lekarz, uwzględniając objawy kliniczne oraz wyniki dodatkowych badań diagnostycznych.

Autoimmunodiagnostyka