Białka pełnią w organizmie wiele funkcji: jako materiał budulcowy, transportują  w krążeniu wiele substancji zarówno endogennych (np. hormony, lipidy) jak i egzogennych (leki, toksyny), utrzy...

Proteinogram

Białka pełnią w organizmie wiele funkcji: jako materiał budulcowy, transportują  w krążeniu wiele substancji zarówno endogennych (np. hormony, lipidy) jak i egzogennych (leki, toksyny), utrzymują prawidłową objętość krwi (albuminy), odpowiadają za prawidłowy przebieg reakcji metabolicznych (enzymy), uczestniczą w reakcjach odpornościowych (immunoglobuliny, przeciwciała), procesach krzepnięcia i fibrynolizy (fibrynogen),  jako markery stanów zapalnych (CRP). Oznaczanie stężenia białka całkowitego w surowicy nie odzwierciedla faktycznego stanu gospodarki białkowej. Nawet przy jego prawidłowym stężeniu mogą występować wyraźne zaburzenia składu białek. Ważnym badaniem jest ich rozdział w polu elektrycznym, w którym   wykorzystano zdolność wędrowania białek w zależności od ładunku elektrycznego i rozdział na kilka frakcji.

W efekcie rozdziału elektroforetycznego uzyskuje się  kilka frakcji białek:

• Albuminy – te białka migrują najszybciej, stanowiąc około 60% wszystkich białek surowicy, są kluczowe dla utrzymania ciśnienia osmotycznego krwi, pełnią funkcje transportowe dla wielu substratów
• α-1-globuliny – w tej frakcji znajdują się m.in. α-1-kwaśna glikoproteina oraz α-1-antytrypsyna, które mogą wskazywać m.in. na stany zapalne,
• α-2-globuliny – zawierają α-2-makroglobulinę i haptoglobinę - markery stanu zapalnego, w chorobach nerek, wątroby, przewodu pokarmowego
• β1-globuliny i β2-globuliny – apolipoprotena B (białko LDL), transferryna, składowe układu dopełniacza – białka ostrej fazy, diagnostyka niedokrwistości
• γ-globuliny – głównie immunoglobuliny (przeciwciała), białko CRP – stany zapalne, choroby autoimmunizacyjne, zaburzenia odporności

Znaczenie badania proteinogramu

Badanie określane jako elektroforeza białek surowicy lub jako proteinogram pozwala na wykrycie zmian ilościowych w obrębie poszczególnych frakcji charakterystycznych dla wielu stanów chorobowych, w tym nowotworów, chorób wątroby, przewlekłych procesów zapalnych i innych.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie wykonuje się w:

• diagnostyce zespołu nerczycowego,
• diagnostyce chorób wątroby,
• stanach zapalnych,
• chorobach nowotworowych (szpiczak mnogi, choroba Waldenstroma).

Jak przygotować się do badania?

• Postaraj się nie jeść przez 12 godzin przed badaniem.
• Unikaj stresu i ciężkiego wysiłku fizycznego dzień przed badaniem.
• Poinformuj lekarza o wszelkich przyjmowanych lekach.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Zmiany w poszczególnych frakcjach białek mogą wskazywać na różne schorzenia:

• Wzrost α-1 i α-2-globulin – może sygnalizować stany zapalne, zespół nerczycowy lub choroby wątroby
• Wzrost β-globulin – może wskazywać na choroby takie jak szpiczak mnogi i inne choroby rozrostowe
• Hipergammaglobulinemia (wzrost γ-globulin) – jest charakterystyczna dla infekcji oraz chorób nowotworowych i autoimmunologicznych.

Niepokojące wyniki proteinogramu wymagają konsultacji lekarskiej. Pamiętaj, że wczesne wykrycie nieprawidłowości zwiększa szansę na skuteczne leczenie.

2 dni robocze.

Biochemia