Antygen raka płaskonabłonkowego (SCC) to białko obecne w komórkach nabłonka płaskiego, zarówno zdrowych, jak i nowotworowych. Oznaczenie jego stężenia we krwi jest istotne w diagnostyce i mon...

SCC (squamous cell carcinoma antygen) antygen raka płaskonabłonkowego, SCC

Nazwy oficjalne i zwyczajowe badania:

Antygen raka płaskonabłonkowego (SCC) to białko obecne w komórkach nabłonka płaskiego, zarówno zdrowych, jak i nowotworowych. Oznaczenie jego stężenia we krwi jest istotne w diagnostyce i monitorowaniu leczenia nowotworów płaskonabłonkowych, takich jak rak szyjki macicy, płuc czy głowy i szyi. Nieznacznie podwyższony jest także u niektórych chorych z chorobami płuc, marskością wątroby, chorobą Leśniewskiego-Crohna, wysokie stężenia są wykrywane u chorych z łuszczycą.

Znaczenie badania

Wzrost stężenia jest obserwowany w stadiach zaawansowanych raka, natomiast rzadko we wczesnych okresach choroby. Badanie poziomu SCC-Ag pozwala na:

• Diagnostykę nowotworów płaskonabłonkowych: podwyższone stężenie może wskazywać na obecność nowotworu.
• Monitorowanie skuteczności leczenia: spadek poziomu antygenu po terapii sugeruje jej efektywność.
• Wykrywanie nawrotów choroby: ponowny wzrost stężenia SCC-Ag po zakończonym leczeniu może sygnalizować nawrót nowotworu i często wyprzedza objawy o 2-5 miesięcy.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie SCC-Ag zaleca się w następujących sytuacjach:

• Podejrzenie nowotworu płaskonabłonkowego: występowanie objawów sugerujących raka szyjki macicy, płuc, głowy i szyi oraz skóry.
• Monitorowanie leczenia onkologicznego: ocena skuteczności terapii oraz wczesne wykrywanie ewentualnych nawrotów.
• Kontrola po zakończonym leczeniu: regularne badania w celu monitorowania stanu zdrowia pacjenta.

Jak przygotować się do badania?

Aby uzyskać wiarygodne wyniki:

• Brak specjalnych przygotowań: nie jest wymagane bycie na czczo ani odstawienie leków.
• Unikanie infekcji i stanów zapalnych: choroby takie jak łuszczyca czy zapalenie płuc mogą wpływać na podwyższenie poziomu SCC-Ag.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Norma stężenia SCC-Ag wynosi zazwyczaj poniżej 2,0 ng/ml.

Podwyższony poziom: może wskazywać na obecność nowotworu płaskonabłonkowego, ale także na inne schorzenia, takie jak łuszczyca czy choroby płuc.

Prawidłowy poziom: nie wyklucza choroby nowotworowej zwłaszcza jeśli badanie jest wykonywane we wczesnym stadium. W przypadku niepokojących objawów wymaga dalszej diagnostyki.

Warto pamiętać, że podwyższone stężenie SCC-Ag nie zawsze oznacza nowotwór. Interpretacja wyników powinna być przeprowadzona przez lekarza w kontekście pełnego obrazu klinicznego pacjenta.

6 dni roboczych

Markery onkologiczne