Szkiełko hematologiczne zabarwione to podstawowe narzędzie diagnostyczne w analizie morfologicznej krwinek krwi obwodowej. Szkiełka hematologiczne są wykorzystywane do wykonania rozmazu krwi, któ...

Szkiełko hematologiczne zabarwione (od 2 do 5 sztuk)

Szkiełko hematologiczne zabarwione to podstawowe narzędzie diagnostyczne w analizie morfologicznej krwinek krwi obwodowej. Szkiełka hematologiczne są wykorzystywane do wykonania rozmazu krwi, który pozwala na ocenę jakościową i ilościową elementów morfotycznych krwi, takich jak leukocyty, erytrocyty i trombocyty. Badanie to umożliwia precyzyjną diagnozę wielu schorzeń, w tym anemii, zaburzeń hematologicznych, infekcji czy chorób nowotworowych, takich jak białaczki.

Znaczenie badania

Zabarwienie szkiełek hematologicznych pozwala na:

• Ocenę rozmazu krwi obwodowej: umożliwia szczegółową analizę wyglądu (np. limfocytów, monocytów, neutrofili, eozynofilii, bazofilii), erytrocytów i trombocytów.
• Diagnostykę chorób hematologicznych: takich jak niedokrwistości (anemie), małopłytkowość, nadkrwistość czy zaburzenia w budowie krwinek.
• Rozpoznanie białaczek i innych nowotworów krwi: pozwala na ocenę obecności blastów lub innych zmian patologicznych komórek krwi.
• Monitorowanie chorób przewlekłych: np. u pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi czy po leczeniu onkologicznym.
• Identyfikację infekcji lub stanów zapalnych: przez ocenę odsetka i zmian wewnątrz leukocytów oraz nieprawidłowe występowanie we krwi młodszych form krwinek białych (tzw. odmłodzenie lub przesunięcie w lewo).

Kiedy warto wykonać badanie?

Analizę morfologiczną krwinek zaleca się w przypadku:

• Nieprawidłowych wyników morfologii krwi, takich jak:
  • Obniżona lub podwyższona liczba leukocytów,
  • Niedokrwistość,
  • Zmiany w liczbie płytek krwi.
  • Sygnalizowanie przez analizator hematologiczny nieprawidłowości dotyczących składu i zmian dotyczących komórek krwi
• Podejrzenia chorób hematologicznych, takich jak:
  • Anemie (np. z niedoboru żelaza, megaloblastyczna, hemolityczna),
  • Białaczki, chłoniaki lub inne nowotwory krwi,
  • Małopłytkowość (trombocytopenia) lub nadpłytkowość (trombocytoza).
• Oceny stanów zapalnych lub infekcji – w tym różnicowanie zakażeń bakteryjnych, wirusowych czy pasożytniczych.
• Monitorowania leczenia onkologicznego – np. podczas chemioterapii lub radioterapii.
• Diagnostyki chorób autoimmunologicznych – takich jak toczeń rumieniowaty układowy (SLE) czy reumatoidalne zapalenie stawów (RZS).

Jak przygotować się do badania?

Badanie polega na ocenie mikroskopowej wcześniej przygotowanych i zabarwionych szkiełek z rozmazem krwi. Krew do badania jest pobierana jak na morfologię krwi. Ocena mikroskopowa rozmazu stanowi integralną część morfologii krwi obwodowej i jest wykonywana jako jej uzupełnienie jeśli jest wymagana dodatkowa diagnostyka.

• Zgłoś się na badanie na czczo, aby uniknąć ewentualnych zafałszowań wyników (np. wzrostu liczby leukocytów we krwi)
• Poinformuj lekarza lub personel medyczny w punkcie pobrań o przyjmowanych lekach, które mogą wpłynąć na skład krwi (np. sterydy, leki immunosupresyjne, chemioterapeutyki).
• Jeżeli chorujesz na przewlekłe schorzenia hematologiczne lub onkologiczne, dostarcz wcześniejsze wyniki badań w celu porównania.

WAŻNA INFORMACJA! Przy wykonaniu leukogramu 1 szkiełko dołączone jest w ramach kosztów badania (chęć otrzymania szkiełka należy zgłosić podczas rejestracji badania).

Odchylenia od wartości referencyjnych

Na podstawie analizy mikroskopowej rozmazu krwi  można wykryć:

• Nieprawidłowości leukocytów:
  • Obecność młodszych postaci komórek, np. blastów – sugeruje choroby nowotworowe, takie jak białaczki.
  • Nieprawidłowa budowa jądra, ziarnistości toksyczne, wtręty w cytoplazmie lub wodniczki – np. hematologiczne zespoły rozrostowe, białaczki, infekcje.

• Nieprawidłowości erytrocytów:
  • Barwa – np. niedobarwliwe występujące w anemii z niedoboru żelaza lub w przewlekłych zakażeniach.
  • Wielkość (anizocytoza) – makrocytoza (niedobór witaminy B12 i kwasu foliowego) i mikrocytoza (niedobór żelaza).
  • Poikilocytoza (zmiana kształtu erytrocytów) – np. owalocytoza (zaburzenie dziedziczne, mielofibroza, niedokrwistość złośliwa), sferocytoza (dziedziczna, niedokrwistość immunohemolityczna, hemoglobinopatie), krwinki sierpowate (hemoglobinopatie) i inne może wskazywać na choroby przewlekłe lub wrodzone (dziedziczne) zaburzenia krwi.
  • Występowanie nakrapiań wewnątrz krwinek (zatrucie ołowiem), pozostałości jądra (np. niedokrwistość hemolityczna, niedokrwistość megaloblastyczna), rulonizacja (np. ostre stany zpalne), pasożyty (zarodźce malarii).

• Nieprawidłowości płytek krwi:
  • Małopłytkowość – sugeruje ryzyko krwawień, może być związana z chorobami autoimmunologicznymi lub infekcjami.
  • Nadpłytkowość – może wskazywać na stany zapalne, choroby mieloproliferacyjne lub nowotwory.
  • Wielkość płytek – duże np. u wielokrotnych dawców krwi, niedokrwistość aplastyczna, przewlekła białaczka szpikowa.
  • Nasilona agregacja płytek (zlepianie) – infekcje, nowotwory, ciążą, choroby autoimmunologiczne.

Szkiełko hematologiczne zabarwione jest ważnym narzędziem w diagnostyce wielu schorzeń krwi i stanów zapalnych. Wyniki tego badania powinny być interpretowane przez doświadczonego hematologa lub lekarza prowadzącego, który na ich podstawie zaproponuje dalsze badania diagnostyczne lub leczenie dostosowane do potrzeb pacjenta.

Biochemia