Badanie poziomu łańcuchów lekkich Lambda w surowicy to kluczowy test diagnostyczny stosowany w wykrywaniu i monitorowaniu chorób związanych z nieprawidłową produkcją immunoglo...

Nazwa badania

Wolne łańcuchy lekkie Lambda

Opis badania

Badanie poziomu łańcuchów lekkich Lambda w surowicy to kluczowy test diagnostyczny stosowany w wykrywaniu i monitorowaniu chorób związanych z nieprawidłową produkcją immunoglobulin (przeciwciał). Łańcuchy lekkie Lambda są jednym z dwóch typów lekkich łańcuchów wchodzących w skład przeciwciał, obok łańcuchów Kappa. Ich nadmiar lub nieprawidłowy stosunek do łańcuchów Kappa może wskazywać na choroby układu krwiotwórczego, takie jak szpiczak mnogi, amyloidoza AL czy inne schorzenia limfoproliferacyjne.

Znaczenie badania

W zdrowym organizmie poziom wolnych łańcuchów lekkich Lambda oraz stosunek Lambda do Kappa pozostają w równowadze, co jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Zaburzenia tego balansu mogą wskazywać na choroby nowotworowe układu krwiotwórczego lub przewlekłe stany zapalne. Badanie poziomu łańcuchów Lambda pozwala:

  • wykryć choroby hematologiczne, takie jak szpiczak mnogi typu Lambda czy chłoniaki,
  • ocenić stosunek Kappa/Lambda, co jest pomocne w rozpoznawaniu monoklonalnych gammapatii,
  • monitorować leczenie pacjentów z rozpoznanymi chorobami krwi, takimi jak amyloidoza AL czy szpiczak mnogi,
  • zdiagnozować przyczyny uszkodzeń narządów, np. nerek czy serca, związanych z odkładaniem się nieprawidłowych białek (amyloidów).

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie poziomu łańcuchów lekkich Lambda w surowicy jest zalecane w następujących sytuacjach:

  • Podejrzenie szpiczaka mnogiego typu Lambda – zwłaszcza w przypadku objawów, takich jak:
    • bóle kostne,
    • częste infekcje,
    • niewyjaśniona niedokrwistość,
    • podwyższony poziom wapnia we krwi,
    • objawy niewydolności nerek.
  • Diagnostyka amyloidozy AL, której objawy mogą obejmować:
    • obrzęki,
    • zmęczenie,
    • uszkodzenie wielonarządowe (nerki, serce, wątroba).
  • Monitorowanie pacjentów z rozpoznanymi chorobami hematologicznymi, aby ocenić skuteczność leczenia i progresję choroby.
  • W diagnostyce różnicowej monoklonalnych gammapatii o nieokreślonym znaczeniu (MGUS), które mogą być wstępnym etapem rozwoju szpiczaka mnogiego.

Jak przygotować się do badania?

  • W celu wykonania badania pobiera się próbkę krwi.
  • Nie trzeba być na czczo.
  • Poinformuj lekarza o przyjmowanych lekach, zwłaszcza immunosupresyjnych, które mogą wpływać na wynik badania.
  • Unikaj intensywnego wysiłku fizycznego oraz stresu przed pobraniem krwi.

Odchylenia od wartości referencyjnych

  • Prawidłowy wynik oznacza stężenie wolnych łańcuchów lekkich Lambda mieszczące się w normie oraz właściwy stosunek Lambda do Kappa (0,26–1,65).
  • Podwyższony poziom łańcuchów Lambda może wskazywać na:
    • szpiczaka mnogiego typu Lambda,
    • inne nowotwory układu limfoproliferacyjnego (np. chłoniaki),
    • przewlekłe stany zapalne lub infekcje.
  • Nieprawidłowy stosunek Kappa/Lambda może świadczyć o monoklonalnej gammapatii, co wymaga dalszej diagnostyki, np. elektroforezy białek surowicy, biopsji szpiku kostnego lub badań obrazowych.

Wyniki badania zawsze powinny być interpretowane przez lekarza w kontekście objawów klinicznych oraz wyników innych badań diagnostycznych.

Badanie łańcuchów lekkich Lambda jest jednym z najważniejszych testów w diagnostyce i monitorowaniu chorób hematologicznych, zwłaszcza tych związanych z nieprawidłową produkcją immunoglobulin. Dzięki niemu można wcześnie wykryć poważne schorzenia i wdrożyć odpowiednie leczenie. Jeśli masz objawy sugerujące choroby układu krwiotwórczego, skonsultuj się z lekarzem i wykonaj badanie.

Czas oczekiwania na wynik

10 dni roboczych

Grupa badań

Biochemia