Hormon wzrostu (somatotropina) jest białkiem produkowanym przez przysadkę mózgową, które pełni kluczową rolę w procesach wzrostu oraz regeneracji komórek i tkanek. Somatotropina wpływa na wz...

Wzrostu hormon (Somatotropina), GH, STH, hGH

Nazwy oficjalne i zwyczajowe badania:

Hormon wzrostu (somatotropina) jest białkiem produkowanym przez przysadkę mózgową, które pełni kluczową rolę w procesach wzrostu oraz regeneracji komórek i tkanek. Somatotropina wpływa na wzrost kości, masę mięśniową oraz metabolizm tłuszczów i węglowodanów. Badanie poziomu hormonu wzrostu jest istotne przy diagnostyce zaburzeń wzrostu u dzieci, takich jak niski wzrost lub gigantyzm, oraz u dorosłych z podejrzeniem niedoboru lub nadmiaru hormonu wzrostu. Badanie to pozwala ocenić, czy przysadka mózgowa działa prawidłowo i czy produkcja hormonu wzrostu jest dostosowana do potrzeb organizmu.

Znaczenie badania Poziomu hormonu wzrostu

Poziom hormonu wzrostu może dostarczyć cennych informacji na temat zdrowia i funkcjonowania układu hormonalnego, szczególnie przysadki mózgowej. Wydzielanie hormonu wzrostu charakteryzuje się wyraźnym rytmem dobowym. Szczyt wydzielania przypada na pierwsze godziny snu. U dzieci prawidłowy poziom somatotropiny jest niezbędny do prawidłowego wzrostu i rozwoju, a jego niedobór może prowadzić do karłowatości, podczas gdy nadmiar może wywoływać gigantyzm. U dorosłych hormon wzrostu wpływa na masę mięśniową, gęstość kości i metabolizm, a jego niedobór może skutkować osłabieniem mięśni i nadmiarem tkanki tłuszczowej, natomiast nadmiar może prowadzić do akromegalii, czyli przerostu kości i tkanek. Oznaczenie hormony wzrostu stosuje się także w diagnostyce różnicowej hipoglikemii, upośledzeniu odczuwania hipoglikemii oraz w stanach po urazie mózgoczaszki.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie poziomu hormonu wzrostu zaleca się w różnych sytuacjach, w zależności od wieku i objawów pacjenta:

• U dzieci: Gdy występują problemy z prawidłowym wzrostem, takie jak zbyt niski wzrost w porównaniu do rówieśników, nieproporcjonalny rozwój ciała lub podejrzenie karłowatości przysadkowej.
• U dorosłych: W przypadku objawów mogących wskazywać na nadmiar lub niedobór hormonu wzrostu, takich jak przerost kości (zwłaszcza dłoni, stóp, twarzy), bóle stawów, nadmiar tkanki tłuszczowej, osłabienie mięśni, oraz w diagnostyce chorób takich jak akromegalia.
• Monitorowanie terapii hormonem wzrostu: Badanie jest również stosowane do oceny skuteczności terapii u pacjentów leczonych somatotropiną, zarówno w przypadku dzieci, jak i dorosłych.

Jak przygotować się do badania?

Badanie poziomu somatotropiny wykonywane jest na podstawie próbki krwi, a hormon wzrostu charakteryzuje się dużą zmiennością w ciągu dnia, dlatego zazwyczaj konieczne są dodatkowe procedury, aby wynik był wiarygodny:

• Badanie może być przeprowadzane jako test czynnościowy po stymulacji lub zahamowaniu wydzielania hormonu wzrostu – wymaga to podania określonego leku, zgodnie ze wskazaniem lekarza, który zwiększy lub zmniejszy wydzielanie hormonu, aby dokładnie ocenić reakcję przysadki.
• Zazwyczaj zaleca się, aby pacjent pozostał na czczo przez kilka godzin przed badaniem.
• Krew na badanie jest pobierana w godzinach porannych (ze względu na rytm dobowy), chyba że lekarz zaleci inaczej
• Poinformuj personel medyczny o wszystkich przyjmowanych lekach, ponieważ niektóre z nich mogą wpływać na poziom hormonu wzrostu.

Współpraca z lekarzem w zakresie przygotowań do badania jest kluczowa, aby uzyskać najbardziej precyzyjny wynik.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Poziom hormonu wzrostu jest zmienny i zależy od wieku, płci oraz pory dnia. Normy mogą różnić się w zależności od laboratorium i zastosowanej metody stymulacji lub hamowania. Wartości referencyjne podawane są zazwyczaj jako zakresy odpowiednie dla konkretnego wieku i płci.

Podwyższony poziom hormonu wzrostu: Może wskazywać na nadmierne wydzielanie somatotropiny, co może być wynikiem guza przysadki (gruczolaka), prowadzącego do gigantyzmu u dzieci lub akromegalii u dorosłych. Stan ten wymaga dalszej diagnostyki obrazowej oraz leczenia, aby zahamować nadmierne wydzielanie hormonu.

Obniżony poziom hormonu wzrostu: Może sugerować niedoczynność przysadki lub brak odpowiedniej produkcji somatotropiny, co może prowadzić do niskiego wzrostu u dzieci lub zaburzeń metabolicznych i osłabienia mięśni u dorosłych. Niedobór hormonu wzrostu wymaga oceny endokrynologicznej i odpowiedniej terapii zastępczej.

Interpretacja wyników powinna być dokonana przez lekarza, który na ich podstawie może zlecić dalsze badania lub wdrożyć odpowiednie leczenie, szczególnie w przypadkach zaburzeń wzrostu lub podejrzenia nieprawidłowości w funkcjonowaniu przysadki mózgowej.

3 dni robocze

Hormony

Wynik ilościowy.