Hormony to związki, które regulują pracę tkanek i narządów. Mają one działanie pobudzające lub hamujące wszelkie procesy zachodzące w organizmie. Zarówno niedobór, jak i ich nadmiar, może nieść za sobą poważne konsekwencje. Na prawidłowy poziom hormonów, w tym kortyzolu, muszą zwracać szczególną uwagę zwłaszcza sportowcy. Tutaj dowiesz się, dlaczego u sportowców warto badać kortyzol?
Co to jest kortyzol?
Kortyzol jest potocznie nazywany hormonem stresu. W organizmie pełni szereg funkcji. Przede wszystkim wpływa na metabolizm białek, glukozy i tłuszczów. Dzięki utrzymywaniu równowagi wodno-mineralnej, reguluje ciśnienie krwi. Ponadto, ma znaczenie w prawidłowej pracy układu odpornościowego. Kortyzol charakteryzuje “zmienność dobowa”. Oznacza to, że jest wydzielany zgodnie z rytmem dobowym. Wczesnym rankiem jego poziom wzrasta (a szczyt osiąga w okolicach godziny ósmej rano). Później, wraz z upływem godzin, jego stężenie spada. Przy czym u osób, które mają pracę w trybie zmianowym, obserwuje się zaburzenie tego rytmu. To ze względu na konieczność snu o nieregularnych porach. Wskazaniem do wykonania badania kortyzolu jest podejrzenie chorób kory nadnerczy (nadczynność, niedoczynność) oraz intensywna aktywność fizyczna.
Dlaczego u sportowców warto badać kortyzol?
Na stężenie kortyzolu może mieć wpływ: przewlekła choroba, podwyższona temperatura ciała, przeziębienie, infekcje i urazy. Podwyższone stężenie obserwuje się również u osób otyłych, w czasie długotrwałego stresu oraz przy intensywnych ćwiczeniach fizycznych. U sportowców problemem nie jest zbyt niski, ale zbyt wysoki poziom kortyzolu. To dlatego, że hormon ten ma właściwości kataboliczne. Oznacza to, że przyczynia się do rozpadu białek w organizmie, czyli tkanki mięśniowej. Otóż, przy zbyt wysokim stężeniu kortyzolu, organizm zamiast korzystać z energii dostarczonej w wyniku spalania glukozy, czerpie ją poprzez procesy biochemiczne prowadzące do rozpadu mięśni. Namiar hormonu, oprócz utarty masy mięśniowej, będzie sprzyjać odkładaniu się tkanki tłuszczowej. Krótko mówiąc, sportowiec mający zbyt wysoki poziom kortyzolu, mimo intensywnych treningów osiągnie efekt odwrotny od zamierzonego. Zamiast budować masę mięśniową, będzie ją tracić.
Gdzie wykonać badanie kortyzolu?
Badanie kortyzolu jest dostępne w e-sklepie. Jeśli regularnie uprawiasz sport, do oznaczenia kortyzolu warto dokupić Pakiet dla aktywnych (sportowy). Pakiet ten zawiera zestaw badań laboratoryjnych, których wyniki są bazą do właściwej oceny stanu zdrowia oraz przygotowania planów treningowych. Dzięki temu sport można uprawiać bezpiecznie i z oczekiwanymi efektami. Badania wykonasz w każdym z punktów pobrań Laboratorium Medycznego badaj.to oraz w sieci Śląskie Laboratoria Analityczne. Sprawdź też możliwość poboru w domu.
