Lucerna siewna, znana również jako alfalfa (Medicago sativa), jest rośliną bogatą w składniki odżywcze i od wieków wykorzystywaną w medycynie. Ma imponujące właściwości zdrowotne, dzięki czemu znalazła szerokie zastosowanie w suplementach diety. W niniejszym artykule przybliżymy ten superfoods.
Spis treści
Co to jest lucerna siewna?
Lucerna siewna kojarzona raczej z rośliną pastewną, to w rzeczywistości roślina strączkowa. Naturalnie występuje głównie w południowo-wschodnich rejonach Europy oraz w centralnych częściach Azji. Charakteryzuje się podobnymi do koniczyny liśćmi i małymi purpurowymi kwiatami zebranymi w grona. Od dawna, wykorzystywana w medycynie, ze względu na swoje właściwości, które występują dzięki jej unikalnemu składowi.
Skład lucerny siewnej
Badania naukowe potwierdzają, że te części lucerny, które znajdują się nad ziemią zawierają znaczne ilości prowitaminy A, witamin B, C, D, E i K oraz soli mineralnych, potasu, żelaza, wapnia i fosforu. Najcenniejsze też tu są zwłaszcza liście, z kolei nasiona zawierają dużo białka.
Jak bogaty jest skład kiełków lucerny?
Obecnie coraz powszechniejsze staje się spożywanie kiełków lucerny. Zawierają witaminy A (51 IU/33g), C (2,7 mg/33g), B1, B2, B3, B5, B6, B9, K (ok. 10 mcg/33g). Tak niewielka ilość da aż 13% dziennego zapotrzebowania na witaminę K. Żelazo w 33 gramach kiełków to 0,3 mg (2% dziennego zapotrzebowania wg diety 2000 kalorii). Taka porcja kiełków w podobnym stopniu spełnia zapotrzebowanie organizmu na magnez, fosfor, cynk, miedź, mangan. 1,3grama w 33 gramach kiełków to łatwo przyswajalne białko. Kwasy tłuszczowe omega 3 to 57.8 mg i kwasy tłuszczowe omega 6 to 77.2 mg w 33 gramach.
Właściwości lucerny
- wspomaga osoby borykające się z anemią (wspomaga przyswajanie składników mineralnych i witamin dzięki zawartości niezbędnych dla człowieka enzymów)
- obniża poziomu cukru u diabetyków
- zmniejsza apetyt, wspomaga leczenie otyłości
- chroni przed tworzeniem się zmian nowotworowych
- dobra w leczeniu wzdęć i wrzodów, bo poprawia mikroflorę jelit, a utrudnia rozwój grzybów (candidia)
- jest wykorzystywana jako środek moczopędny i w przypadku długotrwałych zaburzeń pęcherza moczowego i prostaty
- obniża gorączkę
- zapobiega powiększaniu się wola w chorobie tarczycy
- działa przeciwzapalnie między innymi dzięki dużej zawartości witaminy A i chlorofilu
- łagodzi syndrom napięcia przedmiesiączkowego dzięki fitoestrogenom
- obniża poziom cholesterolu we krwi (dzięki saponinom), co potwierdzają badania medyczne. Medycyna konwencjonalna uważa, że dobra dawka dla obniżenia cholesterolu to 5-10 gramów ziela dziennie w naparze, trzy razy dziennie. W terapi skuteczny jest też ekstrakt alkoholowy 5-10 ml (1:1 25% alkohol), także trzy razy dziennie
- pobudza układ odpornościowy
- zmniejsza bóle reumatyczne
- jest bogatym źródłem wapnia i dzięki zawartości chlorofilu ma pozytywny wpływ na gospodarkę wapniową, co ma szczególne znaczenie przy zapobieganiu osteoporozy
- wzmacnia siły witalne u osób starszych.
Suplementacja lucerny
Lucerna siewna jest niesamowitym źródłem wielu cennych składników, którymi warto wzbogacać codzienną dietę. Jednak nie wolno popaść w przesadęe. Lucerna w nadmiarze i przy niektórych schorzeniach może szkodzić. Zwłaszcza jest niewskazana w przypadku:
- kobiet w ciąży (może spowodować skurcze macicy),
- kobiet karmiących,
- kobiet przyjmujących tabletki antykoncepcyjne i inne terapie hormonalne,
- stwardnieniu rozsianym,
- toczniu rumieniowatym,
- osób zażywających leki zmniejszające krzepliwość krwi,
- pacjentów przyjmujących leki przeciwcukrzycowe,
- osób zażywających leki immunosupresyjne.
Nie zaleca się przyjmować lucerny i jej wyciągów dłużej niż 3 miesiące. Ze względu na dużą ilość witamin rozpuszczalnych w tłuszczach może nastąpić ich zbytnia kumulacja w organizmie.
Zastosowanie lucerny
Lucerna siewna odgrywa istotną rolę w rolnictwie, medycynie i kuchni dzięki swoim różnorodnym właściwościom. Lucerna jest cenioną rośliną pastewną, bogatą w białko, witaminy i minerały. Stosowana jest głównie jako pasza dla bydła, koni, owiec i wielbłądów w formie świeżej, kiszonki lub suszego siana.
Kiełki lucerny są spożywane na surowo, dodawane do sałatek, kanapek czy smoothies. Poza kiełkami na rynku dostępne są także soki z młodej lucerny. Powstałe poprzez bezpośrednie wyciśnięcie soku z młodej lucerny. W soku z młodej lucerny znajdziemy około 150 fitohormonów i około 200 aktywnych enzymów. Ekstrakty z lucerny używane są w suplementach diety.
Podsumowanie
Istotne jest to, aby traktować superfoods jako urozmaicenie diety, a nie jej podstawę. Bazowanie tylko na nich nie zapewni pełnego spektrum niezbędnych składników odżywczych. Różnorodność jest kluczem do zdrowego odżywiania. Warto również podkreślić, że w biologii i medycynie każdy organizm jest inny. Co działa korzystnie dla jednej osoby, niekoniecznie będzie odpowiednie dla innej. Zwłaszcza jeśli ma się do czynienia z chorobami przewlekłymi lub innymi schorzeniami. Dlatego zawsze warto konsultować się z lekarzem lub dietetykiem przed wprowadzeniem większych zmian w diecie. Szczególnie jeśli przyjmujemy leki lub mamy istniejące problemy zdrowotne.
Bibliografia:
M. Górska “Kiełki lucerny – właściwości i zalety”, biokurier.pl, 02.2024
