Insulinooporność uważana jest za składową tzw. zespołu metabolicznego. Nieleczona insulinooporność doprowadza do rozwoju takich schorzeń, jak: cukrzyca typu 2, cukrzyca ciążowa, choroby układu sercowo-naczyniowego oraz zespół policystycznych jajników. Jej wczesne zdiagnozowanie oraz szybko podjęte odpowiednie leczenie pozwala na spowolnienie postępu tej choroby. Sprawdź, jakie wykonać niezbędne badania w insulinooporności.
Spis treści
Co to jest insulinooporność?
Insulina to hormon, który wytwarzają komórki beta w trzustce. Pewne ilości insuliny są uwalniane do krwi po każdym posiłku. Jest ona konieczna do transportu glukozy do komórek. W komórkach glukoza jest wykorzystywana jako źródło energii. Insulina wraz z glukagonem (jest to inny hormon uwalniany również przez trzustkę) są odpowiedzialne za utrzymanie właściwego stężenia glukozy we krwi.
Insulinooporność oznacza zmniejszoną wrażliwość tkanek (głównie mięśni i tkanki tłuszczowej) na działanie insuliny. Ponieważ glukoza jest kluczowa do prawidłowego funkcjonowania komórek, organizm kompensuje insulinooporność poprzez wydzielenie coraz większych ilości insuliny. Efektem tego jest podwyższone stężenie insuliny we krwi (hiperinsulinemia) oraz wzmożone pobudzanie tych tkanek, które są nadal wrażliwe na działanie hormonu. Kiedy taki stan utrzymuje się przez dłuższy czas, prowadzi to do niebezpiecznego dla zdrowia zachwiania równowagi pomiędzy glukozą a insuliną. Co prawda, w wielu przypadkach u osób z insulinoopornością od razu nie rozwija się cukrzyca. Ale wraz z upływem czasu, wydolność trzustki spada, przez co stężenie glukozy we krwi wzrasta. A to prowadzi do rozwoju cukrzycy typu 2. Ponadto insulinooporność zaburza metabolizm tłuszczów we krwi.
Objawy insulinooporności
Insulinooporność „nie boli”. Zazwyczaj daje objawy, które łatwo można pomylić chociażby z najzwyklejszym przemęczeniem. Brak niepokojących symptomów, niestety, opóźnia właściwą diagnozę. Dlatego warto zwrócić uwagę na poniższe dolegliwości:
- wzrost masy ciała (odkładania się tkanki tłuszczowej głównie w okolicy brzucha)
- problemy z utratą masy ciała (mimo właściwej diety i aktywności fizycznej)
- wzmożony apetyt
- podwyższone ciśnienie krwi
- chęć jedzenia słodyczy zaraz posiłku
- senność po posiłku
Ponadto badania powinny wykonać osoby, u których w rodzinie występuje cukrzyca. Również jeśli w swoich dotychczasowych badaniach miałaś(-eś) podwyższony poziom trójglicerydów i cukru, również warto rozważyć diagnostykę w kierunku insulinooporności. Tak samo w przypadku pojawienia się ciemniejszych plam na skórze (zwłaszcza w okolicy karku, kolan, łokci, pach) oraz zaobserwowania stanów depresyjnych.
Niezbędne badania w insulinooporności
Nie istnieje wyłącznie jedno badanie jednoznacznie wskazujące na insulinooporność. Lekarz zawsze bierze pod uwagę cały obraz kliniczny, czyli objawy i wyniki badań. Może on podejrzewać oporność na insulinę, kiedy pacjent ma przekroczone stężenie glukozy, trójglicerydów i LDL, przy jednoczesnym obniżeniu stężenie HDL. Do najczęściej zlecanych badań laboratoryjnych należą:
- glukoza – najczęściej oznaczana jest na czczo. Są jednak przypadki, w których lekarz zaleca test tolerancji glukozy. Pozwala on rozpoznać stan przedcukrzycowy lub już wystąpienie cukrzycy.
- insulina – stężenie insuliny zmienia się wciągu doby. Jednak u osób ze znaczną insulinoopornością jest zazwyczaj podwyższone.
- HOMA-IR – jednym ze sposobów określania insulinooporności jest tzw. współczynnik insulinooporności. Oblicza się go na podstawie wyniku glukozy i insuliny.
- hemoglobina glikowana (HbA1c) – jest odwzorowaniem średniego poziomu glikemii w ciągu ostatnich 3-4 miesięcy.
- profil lipidowy (cholesterol całkowity, HDL, cholesterol nie-HDL, LDL, trójglicerydy) – insulinooporność często prowadzi do zaburzeń metabolizmu tłuszczów. Zazwyczaj podwyższone jest stężenie trójglicerydów i LDL, a obniżone stężenie HDL.
Dla pełnej diagnozy stanu insulinooporności zaleca się także wykonanie badań dodatkowych, takich jak enzymy wątrobowe (AlAT, AspAT), morfologia, żelazo, TSH.
Gdzie zrobić niezbędne badania w insulinooporności?
Wszystkie potrzebne badania są dostępne w e-sklepie. Warto skorzystać z pakietu insulinooporność. Oprócz badania stężenia insuliny i glukozy, pakiet zawiera takie oznaczenia, jak wskaźnik insulinooporności HOMA-IR, hemoglobina glikowana (HbA1c), morfologia (25 parametrów), AlAT, AspAT, lipidogram (cholesterol całkowity, HDL, cholesterol nie-HDL, LDL, trójglicerydy), żelazo, TSH. Badania zawarte w pakiecie pozwalają na rozszerzoną diagnostykę. Badania wykonasz w każdym z punktów pobrań Laboratorium Medycznego badaj.to oraz w sieci Śląskie Laboratoria Analityczne. Sprawdź też możliwość poboru w domu.
