Jak przygotować się do badania laboratoryjnego

Jak przygotować się do badania laboratoryjnego? Sprawdź poniżej, co zalecamy przed wykonaniem konkretnych badań.

DOKUMENT TOŻSAMOŚCI

Etap “przed badaniem” obejmuje nie tylko sposób przygotowania się do pobrania materiału, ale również czas spędzony w rejestracji Punktu Pobrań. By zarejestrować badania laboratoryjne niezbędny jest dokument potwierdzający tożsamość pacjenta. Takimi dokumentami mogą być: dowód osobisty, paszport, książeczka żeglarska, żołnierska karta tożsamości, karta pobytu, potwierdzenie stałego pobytu, polski dokument tożsamości cudzoziemca, zgoda na pobyt tolerowany, prawo jazdy, legitymacja szkolna, książeczka wojskowa, polski dokument podróży dla cudzoziemca, akt urodzenia.

W przypadku pacjentów nieletnich lub ubezwłasnowolnionych zarówno pacjent jak i jego opiekun zawsze muszą mieć z sobą dokumenty, które pozwolą na potwierdzenie tożsamości zarówno pacjenta, jak i opiekuna.

Uzasadnienie: Dla każdego pacjenta, który zleca wykonanie badań laboratoryjnych tworzona jest dokumentacja medyczna. Dokumentacja medyczna, zgodnie z Art. 25 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, powinna zawierać następujące dane: nazwisko i imię (imiona); datę urodzenia; oznaczenie płci; adres miejsca zamieszkania; numer PESEL, jeżeli został nadany, w przypadku noworodka – numer PESEL matki, a w przypadku osób, które nie mają nadanego numeru PESEL – rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość; w przypadku gdy pacjentem jest osoba małoletnia, całkowicie ubezwłasnowolniona lub niezdolna do świadomego wyrażenia zgody – nazwisko i imię (imiona) przedstawiciela ustawowego oraz adres jego miejsca zamieszkania.

Na badania krwi najlepiej zgłosić się między 6:00 a 10:00, po spoczynkunocnym. Pacjent powinien być na czczo (w miarę możliwości należy spożyć ostatni posiłek do 18:00 dnia poprzedniego), nie wolno palić papierosów przed pobraniem. W trakcie trwania miesiączki nie zaleca się wykonywania badań. W dniu poprzedzającym badanie należy unikać obfitych i tłustych posiłków, wzmożonego wysiłku fizycznego oraz spożywania alkoholu.

30 minut przed badaniem warto wypić szklankę wody. W miarę możliwościbadanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem. Należy poinformować personel w punkcie pobrań o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych. Warto uprzedzić osobę pobierającą, jeśli mdleje się na widok krwi – personel podejmie odpowiednie środki zaradcze. Po pobraniu krwi należy zjeść coś pożywnego.

WAŻNE!
Decyzja o czasie pobrania uzależniona jest od celu badania. Warto skonsultować z lekarzem kierującym warunki wykonania badania.

1.1 KRZYWA CUKROWA / INSULINOWA

Nie zaleca się zmiany sposobu żywienia przed wykonaniem badania. Pacjent nie może zażywać leków o działaniu obniżającym poziom glukozy. W dniu wykonania testu należy być na czczo, najlepiej po przespanej nocy. Po zgłoszeniu się do Punktu Pobrań i zarejestrowaniu badania, pacjent najpierw ma mierzony poziom glukozy glukometrem (krew z nakłucia palca). Jeśli wynik na czczo pozwoli na bezpieczne wykonanie testu obciążenia glukozą – pobierana jest krew żylna. Następnie pacjent otrzymuje do wypicia roztwór glukozy. Nasi pacjenci otrzymują glukozę smakową w punkcie pobrań już w cenie badania. Kolejne pobrania realizowane są po upływie 1 i 2 godzin (w zależności od rodzaju testu).

Ważne, aby czas pomiędzy pobraniami krwi spędzić w poczekalni, w pozycji siedzącej. To dlatego, że po przyjęciu roztworu glukozy, dochodzi do wyrzutu insuliny. Następuje wówczas uczucie senności, nudności. Mogą pojawić się też zawroty głowy. W tym czasie, nie wolno ani jeść, ani pić.

Nie zaleca się powtarzać badania, w krótkich odstępach czasu.

1.2 PROLAKTYNA TEST Z METOKLOPRAMIDEM

Pacjent powinien zgłosić się do Punktu Pobrań z wykupionym w aptecemetoklopramidem oraz ze skierowaniem od lekarza. Zlecenie musi zawierać informację o dawce leku, którą pacjent ma zażyć w trakcie badania. Zaleca się, by test wykonywać rano. Krew pobierana jest przed zażyciem metoklopramidu, kolejne pobrania są realizowane po upływie 1 i 2 godzin po zażyciu leku lub według wskazań lekarza.

W czasie trwania testu pacjent nie powinna podejmować aktywności fizycznej. Powtórne badania powinny być wykonywane o stałej porze.

1.3 TEST OBCIĄŻENIA ŻELAZEM

Krew zaleca się pobierać na czczo, między godz. 7.00-10.00. Rekomendujemy, aby ostatni posiłek poprzedniego dnia został spożyty nie później niż o godz.18.00. Nie należy spożywać pokarmów zawierających duże ilości żelaza np. wątróbki, czerwonego mięsa, szpinaku dzień przed badaniem. Jeżeli pacjent przyjmuje preparaty żelaza należy na kilka dni je odstawić, najlepiej w porozumieniu z lekarzem. Kobietom miesiączkującym zaleca się wykonanie oznaczenia 3 dni po zakończeniu menstruacji. Test polega na oznaczeniu na czczo wyjściowego stężenia żelaza w krwi badanego. Następnie pacjentowi podawany jest doustnie 1 g siarczanu żelazowego (np. w postaci tabletek). Kolejnym etapem jest pomiar stężenia żelaza u badanego pacjenta w serii próbek pobieranych po upływie 30, 60, 120, 180 i 360 minut od podania preparatu z żelazem bądź według wskazań lekarza. Pacjent na badanie powinien się zgłosić z wcześniej zakupionymi tabletkami. Laboratorium nie posiada preparatów żelaza.

2.1 BADANIE OGÓLNE MOCZU

Przed pobraniem materiału należy umyć okolice cewki moczowej. Aby wynik był miarodajny zaleca się, aby w dniach poprzedzających wykonanie badania stosować zwyczajną dietę, unikać nadmiernego wysiłku fizycznego, zachować abstynencję seksualną (w dobie poprzedzającej badanie). Nie zaleca się oddawania moczu do badania na 2 dni przed i 2 dni po menstruacji. Materiałem do badania jest mocz poranny, który pobiera się do fiolki na mocz. Fiolkę do badania można odebrać bezpłatnie w dowolnym Punkcie Pobrań. Mocz do badania powinien pochodzić z tzw. środkowego strumienia. Pierwszą, niewielką ilość moczu należy oddać do toalety. Następną porcję do fiolki, a końcową znów do toalety. Jeśli pacjent nie może dostarczyć materiału natychmiast, umieszcza mocz w lodówce i przynosi do zbadania w ciągu 2-3 godzin.

2.2 BADANIE Z DZM (DOBOWA ZBIÓRKA MOCZU)

Należy przygotować czyste naczynie o pojemności 2-3 litra z dopasowanym przykryciem. Zbiórkę rozpoczyna się zwykle rano po opróżnieniu pęcherza i odrzuceniu porcji moczu po nocy (należy dokładnie zanotować godzinę). Następnie do przygotowanego, dużego naczynia zbiera się wszystkie dalsze porcje moczu, który przechowuje się w lodówce. Ostatnią porcją kończącą zbiórkę jest porcja – po nocy. Po dołączeniu rannej porcji moczu oddanej dokładnie 24 godz. po rozpoczęciu zbiórki należy starannie wymieszać, zmierzyć objętość zgromadzonego moczu i odlać do pojemnika. Następnie dostarczyć materiał do Punktu Pobrań z informacją o objętości całej zbiórki.
W okresie okołomenstruacyjnym i w czasie menstruacji nie zaleca się wykonywania badań z DZM.

*Niektóre badania możliwe są do wykonania tylko po wcześniejszym kontakcie z laboratorium pod tel. 22 899 88 88, ze względu na szczególne wymagania przy poborze materiału do pojemnika z preparatem konserwującym (dostępnym w laboratorium). Wymagana ilość materiału do wykonania badania: 50ml.

Wykaz badań wymagających preparatu konserwującego: cystyna, katecholaminy,  metoksykatecholaminy, kwas 5 hydroksyindolooctowy, kwas homowanilinowy, kwas wanilino-migdałowy, metanefryna.

3.1 BADANIA KAŁU

Przed planowanym badaniem kału pacjent powinien zaopatrzyć się wplastikowy, jednorazowy pojemnik (dostępne w aptekach).

Przed oddaniem kału należy całkowicie opróżnić pęcherz moczowy. Świeży kał pobiera się z kilku miejsc za pomocą szpatułki do pojemnika, w ilości odpowiadającej wielkości orzecha włoskiego.

Należy unikać zanieczyszczenia materiału moczem oraz środkami chemicznymi używanymi do dezynfekcji toalet. Po pobraniu pojemnik na kał należy szczelnie zamknąć

I dostarczyć do laboratorium w jak najkrótszym czasie. Jeżeli nie ma możliwości dostarczenia materiału do laboratorium bezpośrednio po pobraniu, należy materiał przechować w temperaturze lodówki, jednak nie dłużej niż 24 godziny. Kał na badanie parazytologiczne (kał na pasożyty) pobiera się 3-krotnie w odstępach 2-4 dniowych. Taki sposób postępowania znacznie podnosi prawdopodobieństwo wykrycia pasożytów. Zaleca się pobieranie nie wcześniej niż 2 tygodnie po zakończeniu kuracji antybiotykowej. Do defekacji nie używać czopków.

Laboratorium nie przyjmuje do badań kału pobranego do innych pojemników (słoiki, butelki itp.).

4.1 POSIEW MOCZU

Odpowiedni zestaw (pojemnik z kwasem bornym stabilizującym rozrost bakterii) do badania można odebrać bezpłatnie w dowolnym Punkcie Pobrań. Przed pobraniem próbki moczu dokładnie, należy ciepłą wodą z mydłem umyć ręce, a następnie ujście cewki moczowej (u kobiet okolice sromu, od przodu w kierunku odbytu, u mężczyzn żołądź po odsunięciu napletka). Należy wytrzeć się jednorazowym ręcznikiem, umożliwia to pozbycie się bakterii, które, po dostaniu się do próbki, mogą zafałszować wynik badania. Do pojemnika, starając się nie dotykać ścianek wewnętrznych, należy oddać poranny mocz z tzw. “środkowego strumienia”. Pierwszą niewielką ilość moczu należy oddać do toalety, następnie oddać mocz do pojemnika (5 – 10 ml), końcową porcję moczu należy znów oddać do toalety. Próbkę moczu w dedykowanym  pojemniku z kwasem bornym pozostawiamy w temperaturze pokojowej do momentu dostarczenia do Punku Pobrań (nie przechowujemy w temperaturze lodówki). W wyjątkowych sytuacjach mocz można dostarczyć w sterylnym pojemniku do badania moczu – jeśli nie mam możliwości dostarczenia materiału natychmiast, należy umieścić go w lodówce i przynieś do zbadania w ciągu 2-3 godzin. Mocz na posiew należy pobrać przed pierwszą dawką antybiotyku lub 5-7 dni po skończonej antybiotykoterapii.  Istotne jest podanie informacji o stosowanej antybiotykoterapii bądź innej metodzie pobrania materiału, np. cewnik.

4.2 POSIEW KAŁU

Kał należy pobrać szpatułką do naczynka kałowego w ilości 1/3 objętości pojemnika i szczelnie zamknąć. W przypadku kału płynnego pobrać ok. 1 ml. Próbkę dostarczyć jak najszybciej do Punktu Pobrań, a do tego czasu przechowywać w temp. 2-8 st.C. Kał na podłoże transportowe pobiera się zanurzając wymazówkę w kale, a następnie w podłożu transportowym, szczelnie zamykając probówkę. Próbki na podłożu transportowym należy dostarczyć w ciągu 48 godz. od pobrania, przechowywać w temp. 5-25 st.C. Minimalna ilość kału to grudka wielkości ziarna grochu. Kał pobiera się przed rozpoczęciem leczenia lub od 5-7 dni po zakończonej antybiotykoterapii.

4.3 POSIEW NASIENIA

Aby zbadać nasienie należy zachować wstrzemięźliwość płciową przed badaniem od 2 –7 dni (optymalnie 3-5 dni), a także nie spożywać w tym czasie produktów alkoholowych. Badanie należy wykonać przed zastosowaniem antybiotykoterapii. Nasienie uzyskuje się drogą masturbacji, po przeprowadzeniu właściwych zabiegów higienicznych. Zaleca się unikać zanieczyszczenia próbki (zanieczyszczenia drobnoustrojami znajdującymi się na skórze rąk, czy członka oraz obecnymi wewnątrz cewki moczowej), dlatego przed oddaniem nasienia należy po pierwsze oddać mocz, po drugie dokładnie umyć ręce i członka za pomocą wody i mydła, a następnie dokładnie spłukać i wytrzeć jednorazowym ręcznikiem.  Im szybciej zostanie dostarczony materiał do Punktu Pobrań po pobraniu, tym lepiej (rekomendujemy do godziny od pobrania). Jeżeli nie ma takiej możliwości nasienie powinno być zabezpieczone – w tym celu rekomendowane jest zastosowanie wymazówki z podłożem transportowym. Wymazówkę należy zanurzyć w nasieniu i nie dotykając ścianek probówki umieścić ją w podłożu transportowym. Nie należy przelewać nasienia do probówki z podłożem transportowym

4.4 WYMAZ Z GARDŁA

Na pobranie wymazu z gardła należy zgłosić się  do Punktu Pobrań na czczo, bez wcześniejszego mycia zębów. Materiał powinien zostać pobrany przed zastosowaniem leczenia przeciwbakteryjnego lub 5-7 dni po skończonej antybiotykoterapii. Należy podać informacje o ewentualnej stosowanej przed badaniem antybiotykoterapii oraz uczuleniu na dany antybiotyk, czy grupę antybiotyków.

5.1 WYMAZY Z OKOLIC INTYMNYCH – KOBIETY

Wymaz pobierany jest z pochwy, cewki moczowej lub szyjki macicy przez lekarza. Wymazy takie są również pobierane przez położne na naszych dedykowanych Punktach Pobrań.

Na 2 dni przed badaniem zaleca się zachować wstrzemięźliwość płciową, ograniczenie zabiegów higieniczno-pielęgnacyjnych, takich jak irygacja pochwy oraz stosowanie leków dopochwowych i maści. Wymazu z narządów płciowych nie pobiera się w trakcie miesiączki. Przed badaniem należy umyć dokładnie okolice narządów płciowych bez używania mydła i innych środków higienicznych. Wymaz z cewki moczowej pobiera się przynajmniej 3 godziny po ostatnim oddaniu moczu.

5.2 WYMAZY Z OKOLIC INTYMNYCH – MĘŻCZYŹNI

Aktualnie nie pobieramy w naszych Punktach Pobrań wymazów z okolic intymnych mężczyzn, natomiast materiał można dostarczyć do każdego Punktu Pobrań.

Wymaz pobierany jest z cewki moczowej lub prącia.

Na 2 dni przed badaniem zaleca się zachować wstrzemięźliwość płciową, ograniczenie zabiegów higieniczno-pielęgnacyjnych oraz stosowania maści i kremów Przed badaniem należy umyć dokładnie okolice narządów płciowych bez używania mydła i innych środków higienicznych.
Wymaz z cewki moczowej pobiera się przynajmniej 3 godziny po ostatnim oddaniu moczu

E-BOOK JAK PRZYGOTOWAĆ DZIECKO DO BADAŃ

6.1 BADANIE NA OWSIKI

Wymaz okołoodbytniczy należy pobrać zaraz po przebudzeniu, przed wypróżnieniem i przed myciem.

Przeźroczystą taśmę klejącą (może być biurowa) należy przykleić wokół fałd odbytniczych na parę sekund, po czym przykleić ją po jednej stronie szkiełka podstawowego. Szkiełko zaleca się włożyć do koperty, którą dostarcza się do Punktu Pobrań. Szkiełka podstawowe, do wykonania wymazu okołoodbytniczego, można odebrać wcześniej w dowolnym Punkcie Pobrań.

6.2 POBRANIE MOCZU U NIEMOWLAKA

Próbkę moczu dziecka najlepiej pobrać rano, ze środkowego strumienia. Należy zdjąć dziecku pieluszkę i umyć dokładnie okolicę ujścia cewki moczowej (u dziewczynek okolice sromu od przodu w kierunku odbytu, a u chłopców żołądź po odsunięciu napletka). Do pobrania można użyć specjalnego plastikowego woreczka, które będzie obejmowało ujście zewnętrzne cewki moczowej. Gdy niemowlę odda mocz do woreczka, należy umieścić je w jednorazowym pojemniku na mocz i dostarczyć w jak najkrótszym czasie do Punktu Pobrań.

6.3 POBRANIE KRWI U NIEMOWLAKA I DZIECI DO 3-GO ROKU ŻYCIA

Dzieci, które nie ukończyły 1. roku życia, nie muszą być na czczo. Mogą zostać nakarmione najpóźniej 30 minut przed pobraniem. Dzieci w wieku 2-3 lat mogą zjeść lekkostrawne śniadanie 3 godziny przed planowanym pobraniem. Natomiast po 3. roku życia badania powinny być już wykonywane na czczo.