TOMEK: Drodzy czytelnicy dzisiaj porozmawiamy o włosach z Izą Karpińską – trycholożką, czyli ekspertką od zdrowych włosów. Izo, Zawód trychologa jeszcze nie jest jeszcze zbyt popularny. Dlatego proszę wyjaśnij co to jest trychologia i kto to jest trycholog?
IZA: Tak ogólnie trychologia jest to dziedzina nauki, mówi się, że medyczna (tak w nomenklaturze możemy przeczytać), natomiast dla mnie trychologia jest taką dziedziną około medyczną. Przede wszystkim trychologia jest to taki zawód, który cały czas się rozwija. Trycholodzy zajmują się skórą głowy i włosami, natomiast musimy podchodzić do naszych klientów holistycznie, więc często zajmujemy się brodą, zajmujemy się brwiami, rzęsami. Najczęściej myślimy, że możemy do trychologa faktycznie udać się w momencie, kiedy mamy problem ze skórą głowy. Natomiast w praktyce zajmujmy się też innymi obszarami ciała.
TOMEK: Jak sama widzisz, cierpię na brak włosów na czubku głowy, no ale już brodę jakąś tam mam, więc zapytam dlaczego broda, brwi i rzęsy?
IZA: Czemu broda? Bo chociażby łysienie plackowate może również wystąpić na brodzie, oraz zdarzają się problemy skórne pod zarostem. Natomiast same brwi i rzęsy są bardzo często dla nas wyznacznikiem różnego rodzaju chorób. Bardzo często zdarza się, że kiedy klientki siadają przede mną w gabinecie i patrzę sobie na ich brwi już wiem, w jakim kierunku diagnostycznym mogę uderzyć. Zdarza się, że klientka siada i ja już mówię „o pani ma niedoczynność tarczycy albo Hashimoto” i jest takie zdziwienie z jej strony „skąd Pani wie?”. Ja to widzę od razu po jej rzęsach i po brwiach.
TOMEK: No to wiecie, prywata już załatwiona, jakbym miał jakieś problemy pod brodą, to do Izy się na pewno zgłoszę, ale a propos tych problemów i zgłaszania się do ciebie. W jakich przypadkach powinniśmy się zgłosić do trychologa? Kiedy jesteś nam w stanie pomóc?
IZA: Ja wiem, dużo pytań, to zacznijmy po kolei, kiedy powinniśmy się zgłosić do trychologa.
Przede wszystkim, kiedy niepokoi nas stan naszych włosów albo stan skóry głowy. Zwykle przychodzą klienci, który mają właśnie takie problemy jak nadmierne wypadanie włosów, różnego rodzaju dermatozy jak łupież, AZS, ŁZS czy łuszczyca. Ale nie musimy mieć problemu z włosami i ze skórą głowy, żeby udać się do trychologa. Możemy umówić się na wizytę żeby sprawdzić stan włosa, stan skóry głowy i ustalić indywidualnie dobraną pod potrzeby naszego włosa i skóry głowy pielęgnację.
TOMEK: Dobrze, to może powiedz jak takie leczenie np. łysienia wygląda?
IZA: Łysienia dzielimy na bliznowaciejące i niebliznowaciejące. Przy leczeniu łysienia musimy ścisłe współpracować z innymi specjalistami, tak lekarzami, dietetykami, czy fizjoterapeutami. Musisz wiedzieć, że każdy włos ma swój mięsień przywłosowy, wpływ na niego mają powięzi i tu jest ważna rola fizjoterapeuty, który tymi powięziami się zajmuje. Przykładowo, jeżeli wiemy, że w rodzinie mamy obciążenie ze strony łysienia androgenowego, tak to bardzo często już zdarza się, że przychodzą do mnie klienci, gdzie faktycznie mamy te cechy? Trios Popowe ewidentnie widoczne i nie tylko cechy trichosopowe, ale już też na oczy. Nie widzimy także, że gdzieś tam ten problem z łysieniem jest.
TOMEK: Czy na wizytę u trychologa może być za wcześnie?
IZA: Bardzo często polecam moim klientom, którzy są obciążenie łysieniem androgenowym. aby jeżeli mają synów w wieku ok.17-18 lat, żeby z nimi przyszli do mnie na wizytę. Jeśli odpowiednio wcześnie rozpoczniemy pracę z problemem łysienia typu męskiego, czyli u tych jeszcze nastolatków, to możemy sobie fajnie ten proces wyhamować. Także taka profilaktyka wśród rodziny, też jest dla mnie bardzo ważna. My pracujemy nie tylko z osobami dorosłymi, również pracujemy z dziećmi i ja uwielbiam pracę z dziećmi. Uważam, że to jest taki mój konik właśnie też, żeby pomagać w różnym wieku.
TOMEK: Jak już jesteśmy przy dzieciach to powiedz mi, czy w przypadku zaburzeń kompulsywnych u dzieci np. wyrywania sobie włosów w głowy albo ich szarpania czy nawet gryzienia, również możemy zgłosić się po pomoc do trychologa?
IZA: Tak i powiem Ci, że ja mam w gabinecie teraz bardzo duży wzrost takich małych pacjentów. Wpływ na to z pewnością miała pandemia dzieci siedziały w domu, były bardzo obciążone całą sytuacją, przeżywały duży stres stresem i radziły z nim sobie właśnie poprzez kompulsje. Ale jeśli chodzi o okres pandemii to nie tylko stres wpłynął negatywnie na włosy moich klientów. Rzadziej wychodzili z domu, więc zdarzało się, że rzadziej myli włosy, co spowodowało np. zaburzenia mikrobioty czy łupież. Jeśli chodzi w ogóle o stres to my w naszej codziennej pracy trychologa obserwujemy bardzo często, jak przyspiesza chociażby właśnie proces łysienia androgenowego czy siwienia. Ja mam u siebie klientów w wieku 10-12 lat, u których jestem w stanie znaleźć pojedyncze siwe włosy! Obecnie jeżeli mam do czynienia z 17-18 latkami, gdzie już te włosy siwe występują, tak naprawdę, mnie to już nie dziwi. I to jest właśnie też między innymi pokłosie naszego codziennego życia, więc tutaj też, no właśnie ta profilaktyka i badania są dla mnie bardzo ważne, żeby chociażby ten proces siwienia wyhamować w miarę możliwości.
TOMEK: Jak to przedwczesne siwienie możemy zatrzymać?
IZA: W takim przypadku sam poziom miedzi będzie miał bardzo duże znaczenie, no bo wiadomo, że włos siwy już będzie włosem siwym. Możemy jednak jakoś zahamować ten proces starzenia się mieszka włosowego i pobudzić melanocyty do intensywniejszej pracy. Melanocyty to komórki, które tworzą kolor we włosie.
TOMEK: Wiemy, jak to wygląda w przypadku dzieci. Jak to wygląda w przypadku dorosłych? Jakie rodzaje problemów związanych z włosami najczęściej występują wśród Twoich dorosłych klientów? Podejrzewam, że jest tu pewne rozgraniczenie, jeżeli chodzi o kobiety i mężczyzn.
IZA: Najczęściej u mężczyzn mamy do czynienia z łysieniem androgenowym, ale także występuje łysienie telogenowe związane z problemami zdrowotnymi. U kobiet poza łysieniem androgenowym obserwujemy również łysienie telogenowe: covidowe czy poporodowe.
TOMEK: Jakie różnice występują między łysieniem androgenowym u mężczyzn a łysieniem androgennym typu kobiecego?
IZA: Łysienie androgenowe u mężczyzn dotyczy głównie łysienia typu męskiego, podczas gdy u kobiet może przybierać inne formy. Różnice między nimi wymagają specjalistycznej oceny i podejścia do leczenia. U kobiet może dochodzić do hiperandrogenizmu, gdzie mamy do czynienia z podwyższonymi poziomami hormonów, natomiast zdarza się również, że hormony są w normie, a mimo tego w obrazie trichoskopowym widzimy cechy tego typu łysienia.
TOMEK: Jakie znaczenie ma profilaktyka i badania w kontekście suplementacji?
IZA: W mojej pracy kładę duży nacisk na badania laboratoryjne i profilaktykę. Suplementacja nie powinna odbywać się bez odpowiednich badań, aby uniknąć nadmiernych niedoborów lub nadmiarów mikro i makroelementów.
TOMEK: Jakie inne problemy skórne są często spotykane w gabinecie?
IZA: Oprócz łysienia, klienci często zgłaszają problemy bliznowacenia, stanów zapalnych skóry, zapalenia mieszków włosowych czy też łysienia plackowatego, które może mieć różne rodzaje i wymaga dokładnej oceny.
TOMEK: Jakie specjalizacje współpracują w leczeniu problemów skórnych i włosowych?
IZA: Współpraca między dermatologami i trychologami jest kluczowa, ponieważ dermatolodzy zajmują się leczeniem, a trycholodzy pielęgnacją i wsparciem leczenia. Ponadto, endokrynolodzy, ginekolodzy, dietetycy kliniczni i fizjoterapeuci również są ważnymi specjalistami w trosce o zdrowie skóry i włosów. Współpraca z endokrynologiem i ginekologiem jest ważna w przypadku klientów u których problemy z włosami mają podłoże hormonalne. Oprócz genetyki i hormonalnych czynników, na stan włosów niebagatelny wpływ mają czynniki środowiskowe, dieta, stres, używki, nawyki pracy przy komputerach i napięcia mięśniowe. W tych przypadkach trycholog, który chce kompleksowo zadbać o klienta współpracuje z dietetykami klinicznymi i fizjoterapeutami a czasem nawet z psychoterapeutami. Współpraca z psychoterapeutą, a nawet psychiatrą, może być istotna w procesie leczenia w przypadkach łysienia związanych z trichotillomanią, czyli wyrywaniem włosów.
TOMEK: Jakie aspekty badań są istotne przy diagnozowaniu problemów skórnych i włosowych?
IZA: Diagnoza i leczenie są prowadzone kompleksowo, biorąc pod uwagę aspekty genetyczne, hormonalne, zdrowotne i trychologiczne. Trycholog wykonuje badanie trichoskopowe, ocenia stan skóry i włosów oraz zleca badania laboratoryjne krwi, oznaczenie poziomu hormonów, czy witamin.
TOMEK: Jakie badania laboratoryjne mogą pomóc w diagnozie problemów skórnych i włosowych?
IZA: Oprócz badań hormonalnych, warto skupić się na witaminach, mikro i makroelementach, takich jak żelazo, witamina B12, witamina D3 i inne. Badania takie jak morfologia z rozmazem, oznaczenie hormonów tarczycy (FT3, FT4, przeciwciał anty-TPO czy anty-TG), lipidogram czy próby wątrobowe albo gospodarka węglowodanowa (poziom glukozy, insuliny) mogą dostarczyć trychologowi bardzo cennych diagnostycznie informacji.
TOMEK: Czy jest to wymagające zadanie z wykonywaniem wielu badań laboratoryjnych?
IZA: Tak, to może być skomplikowane, ale warto pamiętać, że badania są dla dobra zdrowia. Dzięki nim można zidentyfikować przyczyny problemów skórnych i włosowych oraz dostosować odpowiednie leczenie, pielęgację.
TOMEK: Jakie jest podsumowanie dla osób z problemami z włosami i skórą głowy?
IZA: Ważne jest dbanie o zdrowie skóry i włosów, korzystając z wiedzy specjalistów. Warto zwolnić tempo życia, pielęgnować włosy i skórę oraz skonsultować się z ekspertami w przypadku wystąpienia problemów.
Izabela Karpińska – trycholog, prowadzi w Gliwicach Trichopolis – gabinet trychologii & head SPA Izabela Karpińska
