Badania na boreliozę

Badania na boreliozę – testy diagnostyczne w kierunku wykrycia boreliozy dostępne w Laboratorium Medycznym badaj.to

Kleszcze są pasożytami zewnętrznymi wielu kręgowców. Przechodząc przez poszczególne stadia larwalne (larwa, nimfa) przeobrażają się w postaci dorosłe – imago. Wykazują dużą odporność na niekorzystne warunki środowiskowe, co w połączeniu z dużą płodnością sprawia, że populacja tych roztoczy jest niezwykle duża.

Ich duże skupienie obserwujemy w lasach, parkach, na łąkach, w przydomowych ogrodach, w miejscach wilgotnych – nad brzegami jezior, rzek. Przebywanie w tych obszarach, zwłaszcza latem, zwiększa ryzyko, że to właśnie człowiek stanie się żywicielem tego pasożyta. Zagrożeniem jest dla nas ich zdolność do przenoszenia licznych drobnoustrojów. Ich rezerwuarem mogą być dzikie zwierzęta, a kleszcze żywiące się krwią tych zwierząt stają się źródłem zakażenia.

Kleszcze są wektorami krętków Borrelia odpowiedzialnych za boreliozę. Borelioza, zwana także chorobą z Lyme stanowi chorobę zakaźną przenoszoną głównie przez gatunek Borrelia burgorferi. Szacuje się, że bakterią zakażonych być może nawet 30% kleszczy. Nie zawsze początek choroby manifestuje się objawami klinicznymi, co może uśpić naszą czujność i wpłynąć na decyzję dotyczącą przeprowadzenia badań. Pamiętać jednak należy, że im wcześniej zostanie postawiona diagnoza i wdrożone leczenie, tym mniejsze ryzyko powikłań wynikających z zakażenia.

Obraz kliniczny boreliozy – jakie są objawy choroby?

Kleszcz wbija głęboko rurkę ssącą w skórę ofiary. Ślina dostająca się do rany zapobiega krzepnięciu krwi i ułatwia ssanie. Z jelit i śliny kleszcza bakterie i wirusy przedostają się do organizmu ofiary. Wbrew powszechnie panującej opinii, brak pojawienia się rumienia w miejscu ukąszenia, NIE jest równoznaczny z brakiem zakażenia. Faktem jest, iż rumień wędrujący występuje w ok. 40% przypadków boreliozy. U dzieci wartość ta spada jedynie do 10%. Jest to jednak widoczny i najbardziej charakterystyczny objaw zakażenia boreliozą. Z tego względu w świadomości społeczeństwa błędnie urósł on do miana wyznacznika obecności zakażenia lub jego braku.

Stadium I: rozwija się w ciągu dwóch, trzech tygodni; pojawia się zaczerwienie skóry w miejscu ukąszenia zwiększające się obwodowo z upływem dni (rumień wędrujący), osłabienie, bóle mięśniowe, dreszcze, gorączka – objawy grypopodobne, rzadziej – naciek limfocytarny. Pamiętajmy jednak, iż grypa niezwykle rzadko występuje w okresie letnim, zatem powyższych objawów nie należy bagatelizować.

Stadium II: kilka tygodni/miesięcy po ukąszeniu pojawić się mogą objawy neurologiczne: bóle głowy, sztywność karku, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu, bóle korzeniowe, porażenia nerwów obwodowych twarzy, zapalenie stawów, rzadziej zaburzenia rytmu serca czy kardiomiopatia.

Stadium III: może rozwijać się latami, odpowiada przewlekłej boreliozie, charakterystyczne są przewlekłe zapalenia stawów, bóle mięśni, stawów, zaburzenia neurologiczne obejmujące niedowłady, zaburzenia koncentracji, pamięci, a nawet zmiany osobowości. Zmiany zanikowe skóry dotyczą obszaru kończyn i przejawiają się ścieńczeniem skóry z prześwitującymi naczyniami krwionośnymi

Badania na boreliozę – jakie testy wykonać?

W ramach diagnostyki serologicznej zalecane jest dwustopniowe przeprowadzenie badań. Pierwszy test, w naszym laboratorium wykonywany metodą chemiluminescencji immunologicznej CLIA cechuje wysoka czułość. Pozwala on na stwierdzenie obecności przeciwciał klasy IgM oraz IgG. Negatywny wynik testu nie daje wskazań do przeprowadzenia testu drugiego, cechującego się wysoką specyficznością.

UWAGA! Brak przeciwciał nie wyklucza zakażenia! Pobranie materiału mogło nastąpić we wczesnej fazie zakażenia, kiedy przeciwciała nie zostały jeszcze wytworzone. Badanie serologiczne można wykonać po około 4 – 5 tygodni od ukąszenia przez kleszcza. Wcześniejsze wykonanie badania niesie ze sobą niebezpieczeństwo uzyskania wyniku fałszywie negatywnego. Jest to czas, w którym przeciwciała wytwarzają się, a ich miano może być jeszcze niewykrywalne (tzw. okienko serologiczne). Prawidłowe i szybkie usunięcie kleszcza znacznie zmniejsza ryzyko zakażenia. Należy obserwować miejsce ukłucia przez kleszcza. Jeżeli pojawią się jakiekolwiek objawy niepokojące, należy udać się do lekarza.

Wątpliwy lub dodatni wynik testu przesiewowego należy potwierdzić drugim testem, którym zwykle jest EUROLINE RN-AT (Western – Blot). W teście tym wykorzystuje się membrany, na których utrwalone zostały antygeny wspólne dla wszystkich lub specyficzne dla poszczególnych gatunków Borrelia:

• Antygeny VIsE Bv
• Antygeny p41 i p39
• Wysoko oczyszczone rekombinowane, wysoko specyficzne dimeryczne antygeny OspC (p25) z Borrelia afzelii ( OspC – adv Ba), Borrelia burgdorferi (OspC – adv Bb), Borrelia garinii (OspC – adv Bg) oraz Borrelia spielmanii (OspC – adv Bsp)
• Wysoko oczyszczone rekombinowane antygeny VIsE z Borrelia afzelii ( VIsE Ba), Borrelia burgdorferi (VIsE Bb), Borrelia garinii (VIsE Bg)
• Lipidy z Borrelia afzelii ( lipid Ba), Borrelia burgdorferi ( lipid Bb)
• p83
• p41 i p39
• wysoko specyficzne rekombinowane, dimeryczne OspC (p25) z różnych odmian Borrelia
• p58, p21, p20, p19, p18

Oddzielne testy pozwalają na wykrycie w surowicy przeciwciał klasy IgM oraz IgG.

Diagnostyka laboratoryjna – wartości referencyjne

w klasie IgG  < 10 AU/ml             – ujemny
10.1 do 15 AU/ml                          – wątpliwy
≥ 15 AU/ml                                     – dodatni

w klasie IgM < 18 AU/ml             – ujemny
18.1 do 22 AU/ml                         – wątpliwy
≥ 22 AU/ml                                    – dodatni

Do interpretacji wyniku testu potwierdzenia Euroline RN-AT brane są pod uwagę następujące antygeny:

Ekstrakty antygenów oczyszczone, rekombinowane i wysokospecyficzne dimeryczne pochodzą od czterech genogatunków borrelii (burgdoferi, afzelii, garini oraz spielmanii).

Testy Euroline RN-AT i RN-AT-adv są wysokospecyficznymi testami i wykazują dużą wykrywalność dla wszystkich krętków Borrelii (obecnie powszechnych 4 genogatunków).

W laboratoriach medycznych Grupy badaj.to przebadaliśmy już 3 miliony Pacjentów. Zapraszamy do skorzystania z naszej szerokiej oferty badań laboratoryjnych!

Wpis przygotowany na podstawie:
– Aldona Dembińska-Kieć, Jerzy W.Naskalski. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej.Urban & Parner. Wroacław 2010
– Mirosława Pietruczuk,Anna Bartoszko-Tyczkowska. Diagnostyka laboratoryjna Poradnik kliniczny.Urban & Partner., Wrocław 2013
– Franciszek Kokot Stefan Kokot. Badania laboratoryjne zakres norm i interpretacja. Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2004
– Diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics. Fundacja Rozwoju Diagnostyki Laboratoryjnej, Kraków 2010-2013

Chcesz zapytać o cenę badania?
Zapraszamy na stronę CENY BADAŃ, gdzie proponujemy kilka możliwości kontaktu z nami.

Aby wykonać badania na boreliozę zapraszamy do najbliższego punktu pobrań Laboratorium Medycznego badaj.to