Badanie AFP, czyli alfa-fetoproteiny, to ważne narzędzie diagnostyczne stosowane przede wszystkim w onkologii oraz ginekologii. AFP to białko produkowane w wątrobie płodu i w niewielkich ilościa...

Alfa-fetoproteina, AFP

Nazwy oficjalne i zwyczajowe badania:

Badanie AFP, czyli alfa-fetoproteiny, to ważne narzędzie diagnostyczne stosowane przede wszystkim w onkologii oraz ginekologii. AFP to białko produkowane w wątrobie płodu i w niewielkich ilościach przez wątrobę dorosłych. Badanie poziomu AFP we krwi pomaga wykryć różne choroby i stany, takie jak nowotwory wątroby, jądra czy jajnika, a także monitorować zdrowie płodu w czasie ciąży.

Znaczenie badania AFP

Pomiar poziomu alfa-fetoproteiny ma kluczowe znaczenie w diagnostyce i monitorowaniu różnych chorób, zarówno nowotworowych jak i nienowotworowych:

• Nowotwory wątroby: Wysoki poziom AFP może wskazywać na pierwotnego raka wątrobowokomórkowego, jednego z najczęstszych nowotworów wątroby.
• Nowotwory jądra i jajnika: Podwyższony poziom AFP może być związany z nowotworami zarodkowymi.
• Monitorowanie ciąży: Badanie AFP w surowicy krwi matki pomaga ocenić ryzyko wad rozwojowych płodu, takich jak rozszczep kręgosłupa (wady cewy nerwowej) czy zespół Downa.
• Choroby wątroby: Podwyższony poziom AFP może również występować w przewlekłych chorobach wątroby, takich jak marskość czy zapalenie wątroby, niedrożność dróg żólciowych.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie AFP warto rozważyć w następujących sytuacjach:

• Ryzyko nowotworów: Osoby z wysokim ryzykiem nowotworów wątroby, takie jak pacjenci z przewlekłymi chorobami wątroby, mogą regularnie monitorować poziom AFP.
• Diagnoza nowotworów: Lekarz może zlecić badanie AFP, jeśli istnieje podejrzenie nowotworu jądra, jajnika lub wątroby.
• Monitorowanie leczenia nowotworów: Badanie AFP jest używane do oceny skuteczności leczenia nowotworów i monitorowania ewentualnych nawrotów.
• Ciąża: Kobiety w ciąży, zwłaszcza w drugim trymestrze, mogą mieć zlecone badanie AFP jako część rutynowych badań prenatalnych.

Jak przygotować się do badania?

Badanie poziomu alfa-fetoproteiny nie wymaga specjalnych przygotowań. Warto jednak pamiętać o kilku ważnych kwestiach:

• Konsultacja z personelem medycznym: Zgłoś personelowi medycznemu wszelkie przyjmowane leki lub suplementy, gdyż niektóre z nich mogą wpływać na wynik badania.
• Unikanie alkoholu: Zaleca się unikanie spożywania alkoholu przed badaniem, ponieważ może on wpłynąć na funkcję wątroby i tym samym na poziom AFP.
• Relaks: Staraj się być spokojny i zrelaksowany przed pobraniem krwi, aby uniknąć stresu, który może wpływać na wyniki niektórych badań.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Interpretacja wyników badania AFP zależy od kontekstu klinicznego i indywidualnych czynników pacjenta. Oto kilka przykładów:

• Podwyższony poziom AFP: Może wskazywać na obecność nowotworu wątroby, jądra, jajnika lub innych chorób wątroby. W ciąży podwyższony poziom AFP może sugerować wady rozwojowe płodu.
• Obniżony poziom AFP: Niski poziom AFP u kobiet w ciąży (niezgodny z wiekiem ciąży) może być związany z ryzykiem zespołu Downa u płodu.

W przypadku nieprawidłowych wyników zawsze należy skonsultować się z lekarzem, który oceni wyniki w kontekście pełnego obrazu klinicznego pacjenta.

1 dzień roboczy.

Markery onkologiczne

Wynik liczbowy.