Antygen nowotworowy 15-3 (CA 15-3) jest markerem nowotworowym, który wykorzystywany jest głównie do monitorowania leczenia raka piersi oraz wykrywania nawrotów choroby. Chociaż podwyższony pozio...

CA 15-3

Nazwy oficjalne i zwyczajowe badania:

Antygen nowotworowy 15-3 (CA 15-3) jest markerem nowotworowym, który wykorzystywany jest głównie do monitorowania leczenia raka piersi oraz wykrywania nawrotów choroby. Chociaż podwyższony poziom CA 15-3 nie zawsze oznacza obecność raka, jego stężenie we krwi może wzrosnąć przy zaawansowanych stadiach nowotworu piersi oraz w przypadku przerzutów do innych organów. Narastanie stężenia może wyprzedzać o 2-9 miesięcy objawy kliniczne nawrotu choroby nowotworowej. Badanie to pozwala na ocenę skuteczności leczenia oraz na wczesne wykrycie ewentualnych przerzutów, co może być kluczowe dla dalszego postępowania medycznego.

Znaczenie badania CA 15-3

Badanie CA 15-3 ma kluczowe znaczenie w monitorowaniu osób z rozpoznanym nowotworem piersi. Pozwala na ocenę skuteczności terapii, ponieważ spadek poziomu CA 15-3 może wskazywać na odpowiedź organizmu na leczenie, natomiast wzrost może sygnalizować progresję choroby lub nawrót. Główne parametry badania to:

• CA 15-3 – antygen produkowany przez komórki nowotworowe, którego wzrost może wskazywać na obecność nowotworu lub jego zaawansowanie.

Warto zaznaczyć, że CA 15-3 może być podwyższony również przy innych nowotworach (jak rak płuc, wątroby, jajnika) oraz w niektórych stanach nienowotworowych, takich jak choroby wątroby czy choroby zapalne. Dlatego wynik badania powinien być zawsze interpretowany przez lekarza, który uwzględni pełny obraz kliniczny pacjenta.

Kiedy warto wykonać badanie?

Badanie poziomu CA 15-3 zaleca się w następujących sytuacjach:

• Monitorowanie leczenia raka piersi – aby ocenić, jak organizm reaguje na terapię (np. chemioterapię lub hormonoterapię).
• Kontrola po zakończeniu leczenia – w celu wykrycia ewentualnego nawrotu nowotworu, co pozwala na szybką reakcję i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
• Podejrzenie przerzutów nowotworowych – zwłaszcza gdy występują objawy sugerujące rozsiew nowotworu, takie jak bóle kości, osłabienie lub nieuzasadniona utrata masy ciała.

Badanie nie jest stosowane do wczesnego wykrywania raka piersi, ponieważ CA 15-3 nie jest markerem odpowiednio specyficznym do przesiewowej diagnostyki tego nowotworu.

Jak przygotować się do badania?

Badanie CA 15-3 nie wymaga szczególnych przygotowań. Warto jednak pamiętać o kilku kwestiach:

• Nie jest konieczne bycie na czczo, jednak przed pobraniem krwi zaleca się unikanie tłustych posiłków.
• Zgłoś personelowi medycznemu wszelkie przyjmowane leki lub suplementy, ponieważ niektóre z nich mogą wpływać na poziom markerów nowotworowych.
• Na wyniki badania mogą wpływać różne czynniki zdrowotne, jak np. choroby wątroby, dlatego warto przekazać lekarzowi pełną informację o stanie zdrowia.

Odchylenia od wartości referencyjnych

Interpretacja poziomu CA 15-3 wymaga uwzględnienia pełnego obrazu klinicznego pacjenta. Wyniki mogą oznaczać:

• Podwyższony poziom CA 15-3 – może wskazywać na zaawansowany nowotwór piersi, przerzuty lub wznowę choroby, choć może być również obecny w przebiegu innych nowotworów, jak rak płuc, trzustki czy jajnika, a także w stanach nienowotworowych.
• Niski poziom CA 15-3 – zazwyczaj oznacza brak obecności nowotworu lub skuteczną kontrolę choroby u pacjenta poddawanego leczeniu.

CA 15-3 jest pomocny w monitorowaniu nowotworu piersi, ale nie stanowi samodzielnej metody diagnostycznej. Wynik badania powinien być interpretowany przez lekarza onkologa, który na jego podstawie oraz w oparciu o inne wyniki badań i historię choroby podejmie decyzję o dalszym leczeniu lub diagnostyce.

1 dzień roboczy.

Markery onkologiczne

Wynik ilościowy.