Ponad 90% potasu pokarmowego ulega wydalaniu przez nerki, pozostała część przez przewód pokarmowy. Fizjologicznie w nerkach ponad 90% potasu jest wchłaniane zwrotnie. W chorobach nerek przez prz...

Potas

Nazwy oficjalne i zwyczajowe badania:

Ponad 90% potasu pokarmowego ulega wydalaniu przez nerki, pozostała część przez przewód pokarmowy. Fizjologicznie w nerkach ponad 90% potasu jest wchłaniane zwrotnie. W chorobach nerek przez przewód pokarmowy wydalane jest 30-40% spożytego potasu. Zdolność nerek do zatrzymania potasu jest dużo mniejsza niż w przypadku sodu i magnezu. Przy niedoborze potasu w pokarmach jego wydalanie z moczem długo przewyższa podaż. Tym samym dieta ubogopotasowa może być przyczyną znacznej hipokaliemii.

Gospodarka potasowa jest powiązana z gospodarką jonu wodorowego i zaburzeniami równowagi kwasowo-zasadowej. Kwasicy towarzyszy hiperkalemia, zasadowicy hipokalemia. Prawidłowe stężenie potasu w kwasicy metabolicznej wskazuje na niedobór, a w zasadowicy na nadmiar potasu w organizmie. Średnie stężenie potasu w surowicy wynosi 4,5 mmol/l, natomiast w płynie śródkomórkowym 90-160 mmol/l. Pomimo tak dużej różnicy stężeń poziom potasu w surowicy jest najbardziej wiarygodnym parametrem odzwierciedlającym stan ogólnoustrojowej gospodarki potasowej. Przy nadmiernym obciążeniu potasem zwiększa się jego wydalanie z moczem i kałem, jak również rośnie jego transport do komórek. Wzmożone wydalanie potasu z moczem jest wynikiem głównie zwiększonego wydzielania aldosteronu, kortyzolu oraz glukagonu, hiperkalemia pobudza także wydzielanie insuliny i hormonu wzrostu. Wszystkie te hormony zwiększają pobieranie potasu przez komórki. Jeżeli hiperkalemia jest skutkiem nadmiernej podaży, to powyższe mechanizmy powodują szybkie jej obniżenie.
Hipokalemia może być wynikiem niedostatecznej podaży potasu, utraty potasu przez nerki (choroby nerek) i przewód pokarmowy (przewlekłe wymioty, biegunki, stany zapalne jelit, nawykowe stosowanie środków przeczyszczających), transmineralizacji (przemieszczenia potasu z płynu pozakomórkowego do śródkomórkowego) obserwowane w nadczynności tarczycy, cukrzycowej kwasicy ketonowej jako powikłanie jatrogenne np. podanie dużych ilości glukozy z insuliną, zatruciu solami baru. Skutkiem klinicznym jest upośledzona funkcja OUN, porażenie mięśni szkieletowych i zaburzenia rytmu serca. Hiperkalemia może być wynikiem nadmiernej podaży potasu, zaburzonego wydalania nerkowego, podania leków blokujących wydalanie lub nadmiernego uwalniania potasu z komórek. Powoduje to zaburzenia sercowe i mięśniowe, włącznie z zatrzymaniem akcji serca.

Znaczenie badania poziomu potasu

Potas to jeden z najważniejszych elektrolitów w organizmie, wpływający na funkcjonowanie serca, mięśni i układu nerwowego. Badanie poziomu potasu we krwi pozwala na ocenę jego stężenia i pomaga wykryć ewentualne zaburzenia, które mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Kiedy warto wykonać badanie?

• W diagnostyce zaburzeń elektrolitowych: Badanie to pozwala wykryć zarówno niedobór, jak i nadmiar potasu, pomagając w diagnostyce zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej oraz wodno-elektrolitowej.
• W monitorowaniu chorób przewlekłych: Ważne dla osób z chorobami nerek, układu krążenia lub poddawanych leczeniu farmakologicznemu, które może wpływać na stężenie potasu.
• Do oceny ogólnego stanu zdrowia: Dla osób aktywnych fizycznie, starszych i z zaburzeniami diety, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie mięśni i układu nerwowego.

Jak przygotować się do badania?

• Badanie wykonuje się z próbki krwi pobranej z żyły łokciowej.
• Przed badaniem unikaj nadmiernego wysiłku fizycznego, który może wpłynąć na wyniki.
• Poinformuj personel medyczny o przyjmowanych lekach, szczególnie diuretykach, suplementach potasu lub innych wpływających na poziom tego elektrolitu.
• Nie jedz nadmiernie słonych potraw ani nie używaj soli potasowej przed badaniem.

Odchylenia od wartości referencyjnych

• Hipokaliemia (niedobór potasu) może być wynikiem niedostatecznej podaży potasu, utraty potasu przez nerki (choroby nerek) i przewód pokarmowy (przewlekłe wymioty, biegunki, stany zapalne jelit, nawykowe stosowanie środków przeczyszczających), Skutkiem klinicznym jest upośledzona funkcja OUN, porażenie mięśni szkieletowych i zaburzenia rytmu serca mogących prowadzić do stanów zagrażających życiu.
• Hiperkaliemia (nadmiar potasu) może być wynikiem nadmiernej podaży potasu, zaburzonego wydalania nerkowego, podania leków blokujących wydalanie. Powoduje to osłabienie mięśni i zaburzenia rytmu serca, włącznie z zatrzymaniem akcji serca.

Sprawdzanie poziomu potasu to ważny krok w trosce o zdrowie serca i mięśni. Niezależnie od tego, czy jesteś aktywny fizycznie, czy borykasz się z chorobami przewlekłymi, badanie to pomoże ci lepiej zrozumieć stan swojego organizmu

Badanie wykonane – co dalej?

Zapraszamy do wygodnego odbioru wyniku drogą elektroniczną. Oprócz wyniku otrzymasz tam również bezpłatną interpretację oraz szczegółowy opis, zawierający istotne dla Ciebie informacje:

Jak odebrać wynik z opisem?

1. Zaloguj się do portalu odbioru wyników na stronie wyniki.badaj.to.
2. Kliknij "Odbierz opis wyników" przy wybranym zleceniu i odpowiedz na pytania w ankiecie medycznej.
3. Gotowe! Zapoznaj się z opisem wyników i zastosuj do zaleceń.

Poniżej przedstawiamy poglądowy skrót opisu przykładowego badania.

1 dzień roboczy

Biochemia

Wynik ilościowy