Suplementujesz witaminę D? Koniecznie sprawdź jej poziom. Zarówno niedobór wit. D jak i jej nadmiar są dla organizmu szkodliwe! Dużo mówi się o wpływie witaminy D na organizm, reklamy zwykle poruszają kwestie niedoborów zachwalając ten lub inny suplement. Natomiast nadmiar witaminy D może być niebezpieczny. Suplementujesz witaminę D? Koniecznie kontroluj jej stężenie we krwi.
Spis treści
Rola witaminy D w organizmie
Witamina D ma kluczowe znaczenie dla gospodarki wapniowo-fosforanowej oraz hamuje wytwarzanie parathormonu w przytarczycach i kontroluje tym jego ilość we krwi. Nasz organizm potrafi sam produkować witaminę D pod wpływem światła słonecznego. Niestety z wielu względów – praca w zamkniętych pomieszczeniach, mała ilość światła słonecznego w naszej szerokości geograficznej w okresie od października do marca –nasz organizm nie jest w stanie wyprodukować jej wystarczającej ilości. Wtedy z pomocą przychodzą nam suplementy diety. Musimy jednak wiedzieć, jak korzystać z suplementacji rozważnie i sobie przypadkiem nie zaszkodzić.
Dlaczego mogę przedawkować wit. D?
Witamina D jak każda witamina rozpuszczalna w tłuszczach, odkłada się w naszej tkance tłuszczowej. Przez to też, organizm ma trudniej pozbyć się jej nadmiaru. Nasz organizm magazynuje witaminę D i uwalnia jej zapasy w razie potrzeby. Może się zdarzyć że w nadmiarze uwalnia się z tkanki tłuszczowej do krwiobiegu gdy tracimy na wadze – wtedy w surowicy krwi zaobserwujemy wzrost jej stężenia. Nie jest to jednak powód do zmartwień.
Niebezpieczne natomiast może być przyjmowanie dużych dawek witaminy D w suplementach. Producenci prześcigają się w wypuszczaniu na rynek suplementów z coraz większa dawką wit. D, czasem dodatkowo wzbogaconą o wit. K, magnez lub wapń.
Witamina D a witamina K
Witamina K owszem jest niezbędna do metabolizmu witaminy D, ale nie ma dowodów na to, że zdrowe osoby powinny suplementować witaminę D razem z witaminą K. Niedobory witaminy K występują zwykle w przebiegu różnych chorób przewlekłych, głównie wątroby, jelit oraz nowotworów. Występują wtedy często zaburzenia krzepnięcia. Poziom witaminy K możesz zbadać w naszym laboratorium.
Odpowiedzialna suplementacja witaminy D
Każdy kto planuje suplementację witaminy D powinien najpierw wykonać badanie poziomu jej metabolitu wątrobowego 25-(OH)D we krwi i następnie wyniki badań laboratoryjnych skonsultować ze swoim lekarzem lub farmaceutą. Również podczas suplementacji, zwłaszcza dużymi dawkami pow. 4000 j. co jakiś czas powinniśmy skontrolować poziom witaminy D w surowicy krwi.
Jaki jest prawidłowy poziom witaminy D we krwi?
W internecie można przeczytać różne zalecenia dot. suplementacji witaminy D oraz optymalnego poziomu. W internecie możemy natrafić na opinie „ekspertów” mówiące, że stężenie witaminy D powinno być powyżej 100 ng/ml. Nie jest to zgodne z zaleceniami endokrynologów, którzy uważają, że optymalny poziom witaminy D w surowicy krwi u człowieka powinien mieścić się w zakresie 30-50 ng/ml. Wartości poniżej 30 ng/dl uznaje się za niewystarczające, natomiast wartości niższe niż 10 ng/dl oznaczają ciężki niedobór witaminy D. Stężenie na poziomie 50-100 ng/ml to jest wysokie stężenie, a stężenie na poziomie 100 ng/ml to górna granica bezpieczeństwa. Natomiast wartości >150 ng/dl uznaje się za toksyczne.
Objawy przedawkowania witaminy D
Do hiperwitaminozy witaminy D może dojść w wyniku nadmiernej, niekontrolowanej suplementacji lub nadwrażliwości na witaminę D. Objawy często zależą od nieskompensowanego nadmiaru wapnia (hiperkalcemii) we krwi, gdyż właśnie witamina D powoduje wzrost jego stężenia.
Zbyt wysokie stężenie witaminy D w surowicy krwi może powodować:
- apatię,
- nadpobudliwość i rozdrażnienie,
- dezorientację,
- zapalenie skóry,
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe: nawracające wymioty, zaparcia, ból brzucha, biegunki,
- metaliczny posmak w ustach,
- wzmożone pragnienie (polidypsja),
- wielomocz i częste oddawanie moczu(poliuria), zwłaszcza w nocy, mocz może być mętny,
- odwodnienie,
- nadmierne pocenie,
- zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego
- bóle kostne,
- bóle głowy.
Objawy te są nieswoiste, dlatego jeśli występują częściowo a suplementujemy wit. D warto sprawdzić czy jej nie przedawkowaliśmy. Jeśli przekroczyliśmy bezpieczny poziom stężenia wit. D w surowicy krwi musimy pamiętać, że objawy toksyczności mogą się utrzymywać nawet wiele tygodni po zaprzestaniu suplementacji. To dlatego że zgromadzona w naszej tkance tłuszczowej witamina D uwalnia się do krwioobiegu stopniowo. Nadmiar witaminy D sprzyja odkładaniu się wapnia w tkankach m.in. w tętnicach, nerkach (kamica) oraz sercu i może prowadzić do uszkodzenia tych narządów.
